قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

قاتلان عثمان رضی الله عنه
شماره فتوى 841

الحمدلله،
هيچ كدام از صحابه رضي الله عنهم در قتل عثمان شركت نکرده است، بلكه صحابه رضي الله عنهم از وى دفاع ميكردند، مخصوصا حسن و حسين رضي الله عنها که در جلو خانه عثمان رضي الله عنه نگهبانى ميكردند، ولى قاتلان وى از پشت خانه وارد شدند و عثمان رضي الله عنه را شهيد كردند، ولى از آنجايكه عثمان رضي الله عنه مخالف كشت و كشتار و ريختن خون مردم بود، لذا به صحابه ميگفت كه در دفاع از وى دست به كشتن كسى ندهند، و براى همين صحابه در دفاع از عثمان رضي الله عنه دست به كشتن كسى نزدند.
و رواياتى وارد شده است كه محمد بن ابوبكر در قتل عثمان رضي الله عنه دست داشته است، و تمام اين روايات صحيح نيستند، مگر روايت صحيحى كه ميگويد كه محمد بن ابوبکر وارد خانه شد ولى عثمان رضي الله عنه جايگاه پدرش را در اسلام براى وى بازگو كرد و گفت اگر پدرت زنده بود و تو را در چنين وضعى ميديد ناراضى ميشد، و او نيز شرم كرد و خانه را ترك گفت، بنابراين هيچ دخالتى در قتل عثمان نداشت، و طبق روايات صحيحى كه وارد شده است نشانگر اينست كه كسى كه عثمان را كشت مرد سياهى از اهل مصر از قبيله بني دوس بود كه لقبش "جبلة بن الأيهم " بود.
كنانة مولى صفية نقل كرده است كه : " رأيت قاتل عثمان، رجلاً أسود من أهل مصر، وهو في الدار رافعاً يديه يقول: أنا قاتل نَعْثل" (حسن – روايت ابن الجعد در مسندش 2/958-959) و ابن سعد در الطبقات 3/83-84)
يعنى: " قاتل عثمان را ديدم كه مرد سياهى از اهل مصر بود، در حاليكه در خانه (عثمان) بود و دستانش را بالا برده بود و ميگفت: " من قاتل پيرمرد احمق هستم " (منظورش عثمان رضي الله عنه بود).
ولي برخى از مؤرخين قاتل عثمان رضي الله عنه را عبدالله ابن سبأ يهودى ميدانند، زيرا صفات قاتل عثمان كه مرد سياهى بود، مشابه صفات عبد الله ابن سبأ يهودى است، و اين بعيد نيست زيرا عبد الله ابن سبأ يهودى مؤسس اين فتنه است.
بنابراين اتهاماتى كه به محمد ابن ابوبكر در قتل عثمان رضي الله عنه ميزنند اساسى از صحت ندارد، مگر روايتى كه ميگويد وارد خانه شد ولى پس از نصيحت عثمان به وى دست بردارد شد، و علت دخول او به خانه عثمان، فتنه هايى بود كه منافقين در بدگويى عثمان به راه انداخته بودند.
و علت قتل عثمان فتنه هايى بود كه منافقين امثال عبد الله بن سبا يهودى و مالك اشتر و غيره به راه انداخته بودند، و يكى از ايرادهايى كه ميگرفتند اين بود كه عثمان رضي الله عنه از بيت المال به نزديكان خويش عطا ميكند و در خلافتش عدل نميكند، ولى هر چند عثمان رضي الله عنه به نزديكان خويش صله رحم ميكرد و به آنها اموال زيادى عطا ميكرد، تمام اين اموال از حساب شخصى خودش بود، زيرا عثمان رضي الله عنه يكى از اغنياء بود، همانطور كه در زمان پيامبر صلى الله عليه و سلم در سال نهم هجرى جيش العسرة را كه براى جنگ تبوك آماده كرد، بطوريكه 1000 سكه طلا نزد بيامبر صلى الله عليه و سلم آورد و پيامبر صلى الله عليه و سلم نيز بشارت عظيمى به او داد و دو بار فرمود: " ما ضر عثمان ما فعل بعد اليوم " (روايت احمد)، يعنى: " از اين روز به بعد ضررى به عثمان از آنچه كه انجام بدهد نخواهد رسيد "، يعنى گناهانش بخشيده ميشود.
و اينكه چرا برخى از قاتلان عثمان مانند مالك اشتر در جيش على رضي الله عنه بودند اين بود كه در مدينه هرج و مرج رخ داده بود، و براى على رضي الله عنه مشكل بود كه اين منافقين را از ديگران جدا سازد، زيرا آنها نيز داراى قدرت بودند، لذا يكى از علل مخالفت معاويه و على رضي الله عنهما نيز اين بود كه معاويه درخواست تسليم قاتلين عثمان براى قصاص بود، ولى على رضي الله عنه مخالفت ميورزيد زيرا شرايط آن زمان اجازه چنين چيزى را بعلت هرج و مرج نميداد، لذا على رضي الله عنه اين مسئله را به تاخير انداخت تا اينكه خود او رضي الله عنه زير دست امثال قاتلين عثمان رضي الله عنه شهيد شد.

والله اعلم
وصلي الله وسلم علي محمد و علي آله و اتباعه الي يوم الدين
سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com