ابن ابی رافع. [ اِ ن ُ اَ ف ِ ] (اِخ ) علی بن ابی رافع. اصلاً ایرانی و از صحابه ٔ رسول و خزینه دار حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام بود. او و برادرش عبیداﷲ کاتب آن حضرت بودند و چنانکه در فهرست نجاشی مذکور است علی نیز مانند پدر خویش کتابی در فقه کرده و پیش از این دو تن ، تا آنجا که میدانیم در اسلام کتاب نوشته نشده بود. در نام ابورافع خلاف است ، بعضی گویند هرمز و بعضی گویند ابراهیم یا اسلم و یا نام او کنیه ٔ او بوده است. (دهخدا)
«مولى النبي صلى الله عليه وسلّم ولد في عهد النبي صلى الله عليه وسلّم وسماه عليا قال المحاملي في أماليه حدثنا أحمد بن محمد بن سعيد حدثنا زيد بن الحباب حدثنا فائد حدثنا مولاي عبيدالله بن علي بن أبي رافع مولى رسول الله صلى الله عليه وسلم وكان رسول الله صلى الله عليه وسلم سماه عليا حدثني جدي أبو رافع فذكر حديثا.»(الإصابة في تمييز الصحابة)
«علي بن أبي رافع . روى عن: أبيه روى عنه: ابنه الحسن مجهول .
علي بن أبي رافع روى عن: أم سلمة بحديث قصة فاطمة الزهراء.»(تهذيب الكمال)