|
|
قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين». امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل». |
|
فقه>مفاهیم و اصطلاحات فقهی>سؤر
شماره مقاله : 5 تعداد مشاهده : 735 تاریخ افزودن مقاله : 25/4/1388
|
پسماندهي نوشيدني=سؤر
سؤر: آبی که بعد از نوشیدن در ظرف میماند، و آن چند نوع است:
1-پس ماندهي انسان: پس ماندهي انسان که پاک است، خواه مسلمان، یا کافر، یا جنب یا قاعده باشد. اما مراد از قول خدا: (إنما المشركون نجس) [بیگمان مشرکان نجسند] نجاست معنوی است، زیرا اعتقادشان باطل و پوچ است و از آلودگیها و نجاسات پرهیز نمیکنند، مقصود، آن نیست که ذات و بدنشان نجس است، و حال آنکه با مسلمانان معاشرت و اختلاط داشتند و پیکها و هیاتهای نمایندگیشان، به حضور پیامبر صلي الله عليه و سلم میآمدند و به مسجدالنبی نیز داخل میشدند و ایشان دستور نمیداد، چیزهایی را که با بدن آنان تماس داشته است، بشویند. از حضرت عایشه -رضی الله عنها -روایت شده است که گفته است: (كنت أشرب وأنا حائض، فأناوله النبي صلى الله عليه وسلم، فيضع فاه على موضع في) [زمانی که قاعده میشدم آب مینوشیدم و در همان ظرف آنرا به پیامبر صلي الله عليه و سلم نیز میدادم که ایشان دهان بر جای دهان من میگذاشتند و از آن مینوشیدند]. مراد آنست که از همانجا که عایشه(ره) مینوشید، پيغمبر صلي الله عليه و سلم مینوشید. بروایت مسلم. 2- پس ماندهي حیوانی که گوشتش حلال و خوردنی است: پس ماندهي این نوع حیوانات پاک است، زیرا آب دهانشان= لعاب، از گوشت پاک پدیدار میگردد و حکم آن را دارد. ابوبکر بن المنذر گفته است: همهي دانشمندان “فقه“ به اجماع میگویند که پس ماندهي آنچه که گوشتش خورده میشود، جایز است که آن را نوشيد و بدان وضو گرفت. ٣-پس ماندهي استر و خر و درندگان و پرندگان شکاری: بنا به روایت جابر رضي الله عنه پس ماندهي این حیوانات نیز پاک است زیرا از او روایت شده است که: از پیامبر صلي الله عليه و سلم سوال شد: آیا با آب پس ماندهای که خر از آن نوشیده است وضو بگیریم؟ فرمودند: “آری، و بدانچه پس مانده همه درندگان است“، این حدیث را شافعی و دارقطنی و بیهقی نقل کردهاند. بیهقی گوید: سندهای این حدیث را اگر پهلوی هم بگذاریم روی هم رفته قوی هستند. پیامبر صلي الله عليه و سلم در یکی از سفرها شبی بیرون رفت و از کنار مردی گذشتند، که بر لب حوض آب خود نشسته بود. عمر رضي الله عنه از آن مرد سوال کرد: آیا امشب درندگان از این حوض شما آب نوشیدهاند؟ آنگاه پیامبر صلي الله عليه و سلم به وی گفت: (يا صاحبَ المقراةِ لاتخبره، هذا متكلف! لها ما حملت في بطونها، ولنا ما قي شراب وطهور) [ای صاحب حوض به وی خبر مده، زیرا او سختگیر است، آنچه که حیوانات درنده خوردهاند، مال خودشان است و آنچه که مانده است، ما از آن مینوشیم و وضو ميگیریم]. دارقطنی این حدیث را روایت کرده است، و از یحیی بن سعید روایت شده است که: “عمربن خطاب همراه گروهی که عمروعاص نیز با آنها بود، بیرون رفتند تا اینکه بر حوضی فرود آمدند، عمرو عاص از صاحب حوض پرسید: حیوانات وحشی و درندگان بدین حوض شما میآیند؟ عمر گفت: به ما جواب نده، زیرا درندگان برما وارد میشوند و ما نیز بر آنها وارد میشویم“. امام مالک در “موطا” این حدیث را روایت کرده است.
٤- پس ماندهي گربه: بنا به حدیث کبشه دختر کعب، زن ابوقتاده، پس ماندهي گربه پاک است، کبشه گوید: ابوقتاده نزد وی آمد و برای او آب ریخت، در آنوقت گربهای آمد، ابوقتاده ظرف آب را برای گربه نگاه داشت تا از آن نوشید، و من به وی خیره شده بودم، گفت: آیا تعجب میکنی؟ گفتم: آری، گفت: پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است: (إنها ليست بنجس، إنها من الطوافين عليكم والطوافات) [گربه نجس نیست زيرا گربهها خیلی پیش شما میآیند و رفت و آمد میکنند]. پنج نفر از اصحاب صحاح آنرا نقل کردهاند. ترمذی گفته است: این حدیث: “حسن و صحیح“ است، و بخاری و دیگران آنرا “صحیح“ دانستهاند. 5-پس ماندهي سگ و خوک: پس ماندهي سگ و خوک نجس است و اجتناب از آن واجب است. علت نجاست پس ماندهي سگ بنا به حدیثی است که بخاری و مسلم آنرا از ابوهریره رضي الله عنه روایت کردهاند که: پیامبر صلي الله عليه و سلم گفته است: (إذا شرب الكلب في إناء أحدكم فليغسله سبعا) [هرگاه سگ از ظرف آب یکی از شما آب نوشید، هفت بار آنرا بشوید]. امام احمد و مسلم متن این حدیث را چنین نقلکردهاند: (طهور إناء أحدكم إذا ولغ فيه الكلب أن يغسله سبع مرات أولاهن بالتراب) [وقتیکه سگ به ظروف شما دهن زد یا لیسید، باید آنها را هفت بار با آب بشوید که بار اول باید آب خاک آلود باشد]. و اما دلیل نجاست پس ماندهي خوک آنست که حیوان آلوده و پلید و نجس است.
به نقل از ترجمه فقه السنه
|
بازگشت به ابتدای
صفحه
بازگشت به نتایج قبل
چاپ
این مقاله
ارسال مقاله به دوستان |
|
|
|
|
|