قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

مقصود از بيت المال مسلمين، مالى است كه متعلق به عموم مسلمين است مانند اموال غنائم جنگى، زكات، صدقات، خراج، و غيره، و اين اموال همه مسلمانان هست كه بايد در مواردى استفاده شوند كه همه مسلمانان مستفيد شوند و حاكم حق تصرف شخصى در آنها را ندارد، و بيت المال مسلمين از اوائل اسلام رايج بوده است و اموال مخصوص همه مسلمانها در بيت المال نگهدارى ميشده اند.
ولى پيامبر صلى الله عليه و سلم و يا خلفاء راشدين مال مردم را بعنوان ماليات نميگرفته اند، زيرا گرفتن مال مردم بعنوان ماليات به اجماع علماء حرام است و از گناهان كبيره است، و كسانى كه امروزه مال مردم را بعنوان ماليات ميگيرند حرام است زيرا مال مردم را به نا حق ميگيرند، پيامبر صلى الله عليه و سلم در مورد زن غامدية كه بعلت زنا رجم شد فرمودند: "لَقَدْ تَابَتْ تَوْبَةً لَوْ تَابَهَا صَاحِبُ مَكْسٍ لَغُفِرَ لَهُ" (روايت مسلم 1695)، يعنى: "او توبه اى كرد كه اگر صاحب مُكْس (ماليات) نيز چنين توبه اى كرده بود گناهانش آمرزيده ميشد". امام نووى در مورد اين حديث گفت: "اين حديث دليل بر اينست كه ماليات گرفتن از زشترين و بدترين گناهان است"، و امام شوكاني در"نيل الأوطار" گفت: "صاحب المكس كسى است كه ماليات را به نا حق از مردم ميگيرد".
و علماء برخى از انواع اين ماليات را بيان كرده اند مانند:
1- اموالى كه در زمان جاهليت از فروشندگان بازار ميگرفتند.
2- اموالى كه مسئول زكات پس از جمع آورى زكات مردم مقدارى براى خودش برميداشت.
3- اموالى كه از تجار هنگام مرور از اتباع دولت ميگرفتند، و اين شبيه اموالى است كه امروزه بعنوان گمركى از مردم ميگيرند.
همه اين موارد ذكر شده از اموال مُكْس (ماليات) است كه حرام و از گناهان كبيره است زيرا براى هيچ كس جائز نيست كه اموال ديگران را به ناحق بگيرد، و اموال ماليات و يا گمركى كه كشورها ميگيرند نيز از اين قبيل است كه جائز نيست و حرام است.

وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com