قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

بازيها را مي توان ابتداء به دو دسته ي اساسي تقسيم کرد :
1- بازيهايي که تحريم آنها بدون قيد وشرط مطرح شده است .
2- بازيهايي که به ذات خود حرام نيستند، منتهي اگر موارد خلاف شرع در آنها ملاحظه شود آن بازي حرام مي شود واين حرام بودن هم نه به خاطر ذات آن بازي است بلکه بنابه علتهايي است که در آن بازي واقع مي شود .
3- بازيهاي که مطلقا حرام هستند : مثل نرد که نص صريح از رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم نقل شده است و همچنين بازيهاى ديكرى مانند ورق ويا پاسور كه از روى شانس ميباشند و علاوه بر اين، طراح اين بازي (ورق) يک کشيش مسيحي بوده واين بازي را براساس معتقد ودين نصرانى طراحي کرده است.
4- بازيهاي هستند که به ذات خود حرام نيستند منتهي مواردي در آن اتفاق مي افتد که سبب تحريم آن بازي مي شود که مي توان اين موارد را اينگونه جمع بندي کرد :
قمار ويا شرط بندي : که متاسفانه خيلي از ورزشکاران به نحوي مبتلا به اين مورد شده اند 
به عنوان مثال : مسابقات دوره ايي فوتبال وغيره که پيش از برگزاري آن مبلغ معيني از تمامي تيمها جمع آوري مي شود وپس از پايان مسابقه بين سه تيم اول تقسيم مي کنند که اين خود قمار بوده وحرام مي باشد 
ولي اگر از يکي از تيمهاي شرکت کننده هيچ مبلغي نگيرند ومجاني آنها را در مسابقه شرکت دهند آن اشکال رفع مي شود وديگر قمار نخواهد بود.
ويا شرط بندي به اينصورت که اگر هر کدام از آن دو تيم برد مبلغ معيني را از تيم مخالف دريافت بکند که اين بازهم قمار بشمار مي رود.
1- ناسزا گفتن وبدگويي يکديگر کردند ويا مرتکب اعمال غير اخلاقي شدن.
2- قضا شدن نماز ويا ترک نماز جماعت .
3- ترک اعمال نيک مانند نيکي به پدر ومادر وغيره .
اما در رابطه با بازي شطرنج اقوال ونظرات مختلفي از بزرگان ديني وارد شده :
ابن تيميه رحمه الله فرمودند: اگر اين بازي با يکي از محرمات ظاهري ويا باطني مانند عداوت ودشمني وبغض وکينه توزي همراه باشد پس به اتفاق علما حرام مي باشد .
اما اگر با محرمات همراه نباشد :
ابوحنيفه ومالک واحمد وبرخي از شاگردان شافعيه آنرا حرام دانسته اند واستدلالشان به آيه ي90- 91 سوره مائده :" أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (90) إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمْ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنْ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنتَهُونَ) المائدة/90-91 .اي کساني ايمان آورده ايد بدانيد که شراب، قمار، بت وتيرهاي قرعه، پليد هستند واز عمل شيطان بشمار مي رود پس از آن دوري کنيد.
شيطان مي خواهد با اين وسايل عداوت ودشمني در ميان شما رشد دهد وشما را از ياد خدا ونماز بازدارد پس آيا خودداري نمي کنيد.
قرطبي رحمه الله تعالي در تفسير اين آيه فرمودند: هر نوع بازي که عداوت ودشمني ويا سبب قضاي عبادتي گردد جزو اين آيه بشمار مي آيد وحرام بوده.
اما علي بن ابي طالب رضي الله عنه روزي از مکاني مي گذشت کساني را ديد که مشغول بازي شطرنج هستند روبه آنها کرد وگفت: ما هذه التماثييل التي أنتم لها عاكفون
اين چه بتهايي است که شما گرد آن معتکف شده ايد
نووي رحمه الله تعالى در مورد شطرنج گفتند:
إن فوت به صلاة عن وقتها أو لعب بها على عوض فهو حرام وإلا فمكروه عند الشافعي وحرام عند غيره . . الكبائر (89-90) .
اگر سبب قضاي نمازي شود ويا شرط بندي باشد حرام بوده واگر اين موارد در آن وجود نداشته باشد نزد شافعي کراهيت دارد ونزد علماي ديگر به هر صورتي که باشد حرام تلقي مي شود.
براي کسب معلومات دقيق تر به كتاب (تحريم النرد والشطرنج والملاهي) الآجري، تحقيق محمد سعيد إدريس مراجعه شود.

وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com