قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

حُباب بن منذِر (رضی الله عنه)


نام و نسب:

او «حُباب بن منذِر بن جَموح بن زید بن حرام بن کعب بن غَنم بن کعب بن سلمة انصاری خزرجی سلمی» است. کنیهٔ وی ابوعمر و گفته شده ابوعمرو است. وی دایی «منذر بن عمرو ساعدی» یکی از نمایندگان انصار در بیعت عقبه است که در حادثهٔ «بئر معونة» به شهادت رسید.

فضائل وی:

بر اساس گفتهٔ واقدی و دیگران، حباب بن منذر اهل بدر است و در این نبرد شرکت داشته است. او همچنین در نبرد احد و خندق و همه‌ٔ غزوات دیگر به همراه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم بود.

رای و تدبیر وی:

حباب بن منذر به علت رای قوی و تدبیری که داشت به «ذو الرأی» مشهور بود. داستان نظر وی در جنگ بدر مشهور است که آن را از روایت ابن اسحاق از زهری در اینجا می‌آوریم:

«رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم زودتر از مشرکان به بدر رسید. هنگامی که او [و یارانش] به چاه‌های بدر رسیدند در کنار نزدیکترین چاه توقف نمود. حباب بن منذر بن جموح گفت: ای رسول خدا آیا این جایگاهی است که خداوند به تو نشان داده و نباید از آن عبور کنیم و نه از آن عقب بمانیم یا این رای و نظر و جنگ و فریب جنگی است؟ رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: «بلکه آن رای و جنگ و فریب است». حباب گفت: ای رسول خدا اینجا منزلگاه [خوبی] نیست. بلکه برخیز تا آنکه همه‌ٔ چاه‌ها در پشت سرت قرار بگیرد؛ سپس همهٔ چاه‌ها را پر کن به جز یک چاه، و سپس در کنار آن حوضی حفر کن. آنگاه با قوم [مشرکان] می‌جنگیم و ما آب می‌نوشیم و آنان نمی‌نوشند تا آنکه خداوند میان ما و آنان حکم نماید.

پس رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: «به رای [صحیح] اشاره نمودی» و به پیشنهاد او عمل نمود.»

شجاعت وی:

همانطور که گفتیم این صحابی در همه‌ٔ غزوات شرکت نموده است. در روز احد در حالی که لشکر مسلمانان شکست خورد و بسیاری از آنان بر اثر شرایطی که پیش آمد گریختند و شایعهٔ شهادت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم باعث شد انگیزهٔ بسیاری از اصحاب برای ادامهٔ نبرد از بین برود، او جزو کسانی بود که از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم دفاع کرد.

روایت شده است که در روز احد رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم و چهارده تن از صحابه به همراهش در برابر هجوم مشرکان مقاومت کردند که هفت تن آنان از مهاجران و هفت تن دیگر از انصار بودند. ابوبکر و عبدالرحمن بن عوف و علی بن ابی طالب و سعد بن ابی وقاص و طلحه بن عبیدالله و ابوعبیدة بن جراح و زبیر بن عوام، از مهاجران، و حباب بن منذر و ابودجانه و عاصم بن ثابت و حارث بن صمه و سهل بن حنیف و اسید بن حضیر و سعد بن معاذ، از انصار.

او و همراهانش در غزوهٔ احد با رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم بیعت مرگ نمودند.

نظر وی در سقیفهٔ بنی ساعده:

پس از وفات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم، انصار در سقیفهٔ بنی ساعده برای انتخاب سعد بن عباده به عنوان امیر خویش به توافق رسیده بودند اما ابوبکر رضی الله عنه خود را به آنجا رساند و نظر به انتخاب یک خلیفه از مهاجران داد.

حباب بن منذر گفت: از ما یک امیر و از شما یک امیر. ابوبکر در پاسخ وی گفت: خیر. اما ما امراییم و شما وزرا... پس یا با عمر بیعت کنید و یا با ابوعبیده... که عمر رضی الله عنه رای به انتخاب ابوبکر داد و سپس با او بیعت نمود و پس از وی مهاجرین و انصار با او بیعت نمودند.

وفات وی:

حباب بن منذر رضی الله عنه سرانجام در دوران خلافت عمر بن خطاب رضی الله عنه درگذشت. او بیش از پنجاه سال عمر نمود و نسلی از خود به جای نگذاشت. خداوند از وی و دیگر یاران رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم خشنود باد.

ترجمه و تحقیق: عبدالله .م

عصر اسلام

www.IslamAge.com

منابع:

1- طبقات ابن سعد

2- الاصابة في تمییز الصحابة

3- الاستیعاب في معرفة الأصحاب

4- أسد الغابة في معرفة الصحابة

5- سایت قصة الإسلام