|
|
قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين». امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل». |
|
قرآن و حدیث>مفاهيم قرآني و حديثي>تفسیر > روشها و مراحل تفسیر آیات قرآن
شماره مقاله : 2358 تعداد مشاهده : 382 تاریخ افزودن مقاله : 8/5/1389
|
تفسیر: روشها و مراحل تفسیر آیات قرآن: تفسیر آیات قرآن دارای روشها و مراحل مختلفی است که به آنها اشاره مینمائیم: 1- تفسیر قرآن با قرآن: برای نمونه خداوند در قران میفرماید: (مالک یوم الدین) (فاتحه/4) (خداوند مالک و پادشاه روز قیامت و حساب و جزا است). تفسیر و بیان کلمه (یوم الدین) در این آیات آمده است: (ثم ما أدرک ما یوم الدین، یوم لا تملک نفس لنفس شیئاً و الأمر یومئذ لله) (انفطار/18-19). (باز هم عظمت آن روز را چگونه توانی دانست، روزی که هیچ کس برای کس دیگری قادر بر انجام کاری نیست و تنها حکم و فرمان در آن روز با خداست). در اینجا با تطابق دادن بین این دو آیه با آیه اولی مفهوم کلمه (یوم الدین) بیشتر و بهتر آشکار شد. 2- تفسیر قرآن با حدیث: خداوند میفرماید: (و أنزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزّل الیهم و لعلهم یتفکرون) (نحل/44). (و بر تو – محمد – قرآن را نازل کردیم تا بر امت آنچه فرستاده شده بیان کنی تا عقل و فکرت به کار بندند). و پیامبر (صلی الله علیه وسلم) نیز فرموده اند: (ألا و إنی أوتیت القرآن و مثله معه) (صحیح ابوداود) (آگاه باشید که به من قرآن و چیزی مثل آن – سنت – داده شده است). [مترجم: البته در اینجا باید به این نکته – بحث تبیین قرآن و چگونگی آن – اشاره شود که آیات دیگری نیز در قرآن برای بیان نقش پیامبر (صلی الله علیه وسلم) در تبیین قرآن آمده که میتواند معنای مبین بودن پیامبر را بهتر بیان کند. بطور مثال میتوان به آیات (آل عمران/187 و بقره/159) اشاره کرد که در این آیه خداوند معنا و مفهوم کلمه تبیین را در مقابل کتمان آورده است، یعنی میخواهد به ما بگوید که تبیین یعنی بیان واقعیتها آنگونه که هست و عدم پنهان و رد کردن آنها، پس پیامبر (صلی الله علیه وسلم) قرآن را با لحن شیوا و زبان حال و قال، توضیح داد و تشریح نمودند]. یا این فرموده پیامبر (صلی الله علیه وسلم) که میفرماید: (الصراط: الإسلام) (صحیح ترمذی) (یعنی صراط مستقیمیکه در قرآن از آن بحث نموده، همان اسلام است). (المغضوب علیهم: الیهود، و الضالین: النصاری) (محقق کتاب جامع الأصول میگوید حدیث حسن است) (منظور از مغضوب علیهم در قرآن، یهودیان و ضالین، مسیحیان هستند). 3- تفسیر قرآن با اقوال صحابه (رض): خداوند میفرماید: (أو لامستم النساء) (نساء/43) (اگر زنانتان را لمس کردید) عبدالله بن عباس (رض) در مورد این آیه میفرماید که کلمه (لامستم) به معنای (جامعتم) (یعی با زن همبستر شدن و دخول کردن به او ) است. و صرف لمس کردن ظاهری را شامل نمیشود. ابن کثیر در تفسیرش به این مطلب اشاره کرده است. 4- تفسیر قرآن با اقوال تابعین (رض): چون تابعین اشخاصی هستند که دست پرورده صحابه میباشند و تفسیر قرآن را از آنها به ارث برده اند و در مکتب اصحاب رسول به رشد و بالندگی رسیدهاند. خداوند میفرماید: (ثم إستوی إلی السماء) (بقره/29) (و سپس خداوند به سوی آسمان استوی کرد). مجاهد و ابوالعالیه- دو نفر از تابعین – در تفسیر این آیه میگویند کلمه (استوی) به معنای (علا و ارتفع: بلند و بالا) است.[ بخاری] پس معنای آیه چنین خواهد شد: (و سپس خداوند بر عرش بلند و مرتفع شد). 5- تفسیر قرآن با زبان و قواعد عربی: خداوند میفرماید: (ایاک نعبد و ایاک نستعین) (فاتحه/5)، در این آیه خداوند مفعول (إیاک) را قبل از افعال (نعبد و نستعین) آورده است و میخواهد مسئله را منحصر و مخصوص به خویش گرداند. [مترجم: منظور خداوند این است که فقط او پرستش شود و در اموراتی که بشر قادر به انجام آن نیست فقط از خداوند یاری خواسته شود، پس در نتیجه هر گونه پرستش بغیر از پرستش خداوند باطل و مردود است و هر گونه درخواست یاری و کمکی که در قدرت مخلوق نباشد، نباید از او تقاضا کرد و فقط از خداوند باید خواست برای تبیین این موارد است که خداوند مفعولش را قبل از فعلش بیان کرده، زیرا اگر مفعول در اینجا بعد از فعل بیان میشد، آنگاه معنایش اینطور میشد که هم میتوان خدا را پرستید و هم همراه پرستش خداوند، غیر خدایان نیز پرستش شوند و در این حالت هیچ گونه نشانی از تخصیص پرستش برای خداوند متعال وجود نداشت). (تفسیر بزرگترین سوره قرآن (فاتحة الكتاب)، مؤلف: محمد بن جمیل زینو، ترجمه: علی صارمی)
|
بازگشت به ابتدای
صفحه
بازگشت به نتایج قبل
چاپ
این مقاله
ارسال مقاله به دوستان |
|
|
|
|
|