قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

 حال پیشینیان در ماه مبارک رمضان



تهیه کننده: دار ابن خزیمه
مترجم: عادل حیدری
 


برادر وخواهر مسلمانم ......

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته وبعد:

این مقاله را همراه با زیباترین درودها ومحبت ها که برخاسته از قلبی است که شما را به خاطر رضای خدا دوست می دارد نثارتان می گردانم واز درگاه حضرتش مسئلت می نمایم ما را در بهشت برینش در کنار یکدیگر گرد آورد .

به مناسبت ماه مبارک رمضان این مقاله را عرضه می دارم به امید اینکه با سینه ای گشوده پذیرا باشید.

چگونه از ماه مبارک رمضان استقبال بعمل آوریم؟ پروردگار می فرماید:{ شهر رمضان اللذی انزل فیه القرآن هدی للناس وبینت من الهدی والفرقان}البقرة 185(ماه رمضان ماهی است که قرآن در آن فرو فرستاده شده است تا مردم را راهنمایی کندونشانه ها وآیات روشنی از ارشاد باشد ومیان حق وباطل جدائی افکند.)

برادر بزرگوارم ایزدمنان به این ماه به نسبت ماههای دیگر امتیازات ویژه ای عنایت نموده است .

من جمله:

1- بوی بد دهان روزه دار در نزد پروردگار خوشبوتر است از بوی مسک.

2- ملائکه به استمرار برای روزه داران طلب آمرزش می کنند تا اینکه افطار بنماید.

3- یزدان پاک هر شبانه روز بهشتش را پیراسته وخطاب بدان می فرماید: وقت آن نزدیک است که بندگانی که در راه من سختی های فراوانی را متحمل شده اند بسوی تو آیند.

4- شیاطین در این ماه به غل وزنجیر کشیده می شوند.

5- درهای بهشت در این ماه گشوده می شوند ودرهای دوزخ بسته خواهند شد.

6- در این ماه شبی وجود دارد که از هزار ماه بهتر است. وچنانچه کسی آنرا از دست دهد از تمام نیکی ها محروم گشته است.

7- در شب آخر ماه رمضان گناهان روزه داران آمرزیده می شوند.

8- در هر شب از شبهای این ماه خداوند عده ای را از آتش جنهم آزاد می کند.

پس ای برادر ارجمندم......

از ماهی با وجود این همه ویژگی ها وامتیازات چگونه استقبال بعمل آوریم؟

آیا خود را به خوشگذرانی های بیهوده مشغول نموده ویا فالعیاذ بالله از قدوم وی اندوهگین باشیم؟

بنده صالح خداوند با توبه ای نصوح وعزمی راستین وآهنین بر غنیمت شمردن اوقات خویش به هدف آباد کردن زندگی اش همت می گمارد وبا انجام کارهای نیک وشایسته به استقبال این ماه می رود واز درگاه پروردگارش توفیق بندگی را مسئلت می نماید.

اعمالی وجود دارد که به انجام آن در ماه مبارک رمضان تأکید شده است

من جمله

1- روزه:

پیامبرعلیه الصلوة والسلام می فرماید : تمام اعمالی که فرزندان آدم انجام می دهند ده برابر الی هفتصد برابر به آنها پاداش داده می شود مگر روزه که پروردگار می فرماید: روزه برای من است و من پاداشش را خواهم داد. انسان روزه دار به خاطر من از خوردن و نوشیدن و ارضای شهوتش اباء ورزیده است. روزه دار به دو خوشحالی دست می یابد. اولین خوشحالی به هنگام افطاری و دومین به هنگام ملاقات پروردگار. و بوی بد دهان روزه دار در نزد خدا خوشبو تراست از بوی مسک.(متفق علیه)

ودر جای دیگر رسول الله علیه الصلوة والسلام می فرمایند :(من صام رمضان ایمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه).(متفق علیه) کسی که رمضان را با ایمان واحتساب پاداش روزه بگیرد گناهان پیشین او آمرزیده خواهند شد.

وشکی نیست که چنین پاداش بزرگی تنها برای خودداری از خوردن ونوشیدن نیست زیرا پیامبر علیه الصلوة والسلام می فرمایند: (من لم یدع قول الزور والعمل به فلیس لله حاجة أن یدع طعامه وشرابه) (أخرجه البخاری) کسی که سخن ناحق وعمل بدان را رها نکند خدا را به خودداری وی از خوردن ونوشیدن نیازی نیست .ودر جای دیگر می فرمایند:(الصوم جنة،فاذا کان یوم صوم احدکم فلا یرفث ولا یفسق ولا یجهل فان سابه احد فلیقل انی صائم).(اخرجه البخاری ومسلم) روزه سپر است وچنانچه یکی از شما روزه دار بود پس ناسزا نگوید واعمال فسق وهمچنین اعمال جاهلانه انجام ندهد واگر کسی به وی ناسزا گفت پس بگوید همانا من روزه دار هستم.

ای بنده خدا ،اگر آهنگ روزه گرفتن را کرده ای باید بدانی لازم است تمام اعضای بدنت أعم از گوش وچشم وزبان وغیره روزه دار باشند واعمال قبل از رمضان با اعمالی که در رمضان انجام می دهی یکسان نباشند.

2- شب زنده داری

رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند : (من قام رمضان ایمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه) .( اخرجه البخاری ومسلم) کسی که قیام رمضان را بر پادا دارد همراه با ایمان واحتساب پاداش، گناهان پیشین او آمرزیده خواهند شد. وپروردگار در قرآن می فرماید: (وعباد الرحمن اللذین یمشون علی الارض هونا واذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما × واللذین یبیتون لربهم سجدا وقیاما)الفرقان 64-63(وبندگان رحمان کسانیند که آرام روی زمین راه می روند وهنگامی که نادانان ایشان را مخاطب قرار می دهند از آنان روی می گردانند وسخن نیک بر زبان جاری می سازند. وکسانید شب را با سجده وقیام به روز می آورند).شب زنده داری از کارهای همیشگی رسول الله علیه الصلوة والسلام بود. ام المؤمنین عائشه می فرمایند: قیام شب را رها مکن زیرا پیامبر آنرا رها نمی کرد ودر آنهنگام که بیمار بودند ویا کسالت داشتند در حال نشسته قیام شب را بجای می آوردند. وعمر بن الخطاب رضی الله عنه قیام شب را بجای می آورد تا اینکه نیمه شب فرا می رسید. سپس خانواده خود را بیدار نموده ومی فرمود: نماز ، نماز واین آیه را تلاوت می کرد):وأمر أهلک بالصلوة وأصطبر علیها لا نسألک رزقا نحن نرزقک والعاقبة للتقوی) طه 132( خانواده خود را به گزاردن نماز دستور بده وخود نیز بر اقامه آن ثابت وماندگار باش .ما از تو روزی نمی خواهیم بلکه ما به تو روزی می دهیم وسرانجام از آن پرهیزگاری است). وابن عمر همواره این قول پروردگار را تلاوت می کرد که: ( أمن هو قنت آناء اللیل ساجدا وقائما یحذر الآخرة ویرجوا رحمة ربه) زمر9({آیا شخص مشرک بهتر است یا}کسی که در اوقات شب سجده کنان وایستاده به طاعت وعبادت مشغول می شود وخویشتن را از عذاب آخرت بدور می دار و رحمت پروردگار خود را خواستار می گردد.) ومی فرمود منظور آیه عثمان بن عفان است .ابن ابی حاتم می گوید: ابن عمر به علت کثرت نمازهای شب عثمان وهمچنین قرائتهای طولانی وی این سخن را بر زبان جاری ساخته است.

علقمة بن قیس می گوید شبی همراه با عبدالله بن مسعود خوابیدم ومشاهده کردم که اول شب برخاست ومانند امامی که بهنگام نماز جماعت به قرائت اشتغال می ورزد به ترتیل قرآن پرداخت و به استمرا به نماز ادامه داد تا اینکه وقت نماز صبح فرا رسید.

سائب بن زید می فرماید: گاهی اوقات می شد قاری قرآن صدها آیه را بهنگام نماز می خواند تا جایی که از فرط ضعف به عصا تکیه می نمود . اما هیچکس از نماز انصراف نمی داد تا اینکه نماز صبح فرا می رسید .

توجه:

ای برادر مسلمانم شایسته است که نماز تراویح را همراه امام به پایان برسانی تا نام تو را در لیست بر پا دارندگان نماز بنویسند. پیامبر علیه الصلوة والسلام می فرماید: ( من قام مع امامه حتی ینصرف کتب له قیام لیلة ) رواه اهل السنن (کسی که همراه اما نمازرا بر پا دارد تا اینکه منصرف شود در کارنامه اعمالش قیام شب بر او نوشته خواهد شد)‌

3- صدقه دادن

رسول الله صلی الله علیه وسلم سخاوتمند ترین انسانها بودند ودر ماه رمضان ایشان سخاوتمندتر از ماههای دیگر می شدند ودر بذل وبخشش از بادهایی که ابرهای باران زا را جابه جا می کنند پیشی می گرفت ومی فرمودند: (أفضل الصدقة صدقة فی رمضان ..) اخرجه الترمذی عن انس(بهترین صدقه صدقه ای است که در ماه رمضان عطاء می شود) . وزید بن اسلم از پدرش روایت می کند که شنیدم عمر بن الخطاب رضی الله عنه می فرمود: رسول الله ما را امر به صدقه دادن نمود . در آنهنگام مقداری مال نزد من بود با خود گفتم: اگر قرار باشد روزی در کارهای خیر بر ابوبکر پیشی بگیرم مسلما امروز خواهد بود .سپس نصف دارایی خود را برداشته و به نزد رسول الله آمدم . ایشان فرمودند: چه چیز را برای خانواده خود باقی گذاشته ای ؟ گفتم : نصف دیگر را . درهمان حال ابوبکر صدیق همراه با تمام دارایی های خود بر پیامبر وارد شد .پیامبر فرمود: چه چیز را برای خانواده خود باقی گذاشته ای؟ گفت: خدا ورسولش را برای آنها باقی گذاشته ام. پس از آن به ابوبکر گفتم : پس از امروز در هیچ امر خیری گوی سبقت را بر تو نمی ربایم.

طلحة بن یحیی بن طلحه روایت می کند: مادر بزرگم سعدی بنت عوف المریة که رابطه بسیار نزدیکی با طلحة بن عبیدالله داشت نقل می کند:د روزی بر طلحه وارد شدم در حالی که افسرده و اندوهگین بودند عرض کردم: ای طلحه چه شده است که تو را اندوهگین می یابم. ایشان فرمودند: اموالم رو به ازیاد نهاده اند و من از این بابت اندوهگینم. گفتم :آنها را بین مستمندان تقسیم کن سپس دستور داد اموالش را بین فقرا تقسیم کردند تا جایی که حتی یک درهم از آن اموالش باقی نماند. طلحة بن یحیی می گوید از خزانه دار طلحه سؤال شد که مقدار اموال چقدر بود؟ در جواب گفت: چهار هزار درهم.

پس ای برادر بزرگوارم

صدقه در ماه مبارک رمضان ویژگی های فراوانی دارد پس بشتاب به سوی آن و حریص باش برادای آن به اندازه استطاعت خویش.

و صدقه نمونه های فراوانی دارد

من جمله :

الف :غذا دادن

پروردگار می فرماید « و یطعمون الطعام حبه مسکیناً و یتیماً و اسیرا×انما نطعمکم لوجه الله لا نرید منک جزاء ولا شکورا× انا نخاف من ربنا یوما عبوسا قمطریرا× فوقاهم الله شر ذلک الیو ولقّاهم نضرة وسرورا× وجزاهم بما صبروا جنة وحریرا» انسان 12-8 (وخوراک می دادند به بینوا ویتیم واسیربه خاطر دوست داشت خدا.{وبه زبان حال به ایشان می گویند:} ما شما را تنها به خاطر ذات خدا خوراک می دهیم واز شما پاداش وسپاسگذاری نمی خواهیم . ما از عذاب پروردگارمان می ترسیم از روز بس ترشرو،وسخت اخموئی .به همین خاطر خداوند ،آنان را از شر وبلای آنروز محفوظ می داردوایشان را به خرمی وشادمانی می رساند. ودر برابر صبری که نموده اند خداوند بهشت وجامه ابریشمین را پاداششان می کند )

و گذشتگان حریص بودند بر غذا دادن به دیگران، و آن را بر بسیاری از عبادات مقدم می دانستند. تفاوتی نداشت بین سیر کردن یک گرسنه و یا غذا دادن به برادری صالح و نیکو. شرط نیست که کسی که از غذا استفاده می کند حتماً باید فقیر باشد.

پیامبرصلی الله علیه وسلم می فرماید:

(یاأیها الناس أفشوا السلام، وأطعموا الطعام ،وصلوا الأرحام،وصلوا باللیل والناس نیام، تدخلوا الجنة بسلام) رواه احمدوالترمذی وصححه الألبانی (ای مردم:سلام را درمیان خود رواج دهید وبه دیگران غذا دهید وصله رحم را بجای بیاورید ونماز شب را برپا دارید درآنهنگام که مردم خوابیده اند .{اگر این کارها را انجام دادید}به سلامت وارد بهشت خواهید شد)

حتی بعضی از گذشتگان می فرمودند: اگر ده نفر از یارانم را بر سر سفره غذا دعوت کنم در نزد من محبوبتر می باشد از اینکه ده نفر از فرزندان اسماعیل را ازقید بردگی آزاد کنم .

بسیاری از سلف با افطار خویش، دیگران را تحت تأثیر قرار می دادند.من جمله عبدالله بن عمر،داؤد طائی،مالک بن دینار،احمدبن حنبل و...

ابن عمر رضی الله عنه فقراء وایتام ومساکین را به منزل می آورد وهمراه با آنان افطار می نمود وچنانچه در می یافت مستمندی به خانه اش آمده ولی او را به درون منزل راهنمایی نکرده اند آنروز را در خانه افطار نمی نمود .

در میان سلف کسانی بودند که برادرانشان را بر سر سفره دعوت نموده ودرحالی که خود روزه دار بودند به آنها خدمت می کردند وآنها را می دمیدند . که از میان آنها می توان عبدالله بن مبارک،حسن بصری رانام برد.

ابوسوارعدوی می گوید: مردانی از بنی عدی در این مسجد نماز می گذارند که هیچکدام از آنها هیچگاه به تنهایی بر سر سفره ای افطار ننموده است .اگر کسی را در خانه یافتند با هم افطار می کنند وچنانچه کسی را نیابند ، غذای خود را به مسجد آورده وهمراه با مردم افطار می کنند .

عبادت غذا دادن به دیگران عبادات بسیار دیگری را در پی دارد.

من جمله :

دوست داشتن وابراز محبت به برادرانی که دوست داشتن آنها سبب ورود انسان به بهشت می شود.طبق فرموده رسول الله صلی الله علیه وسلم : (لن تدخلوا الجنة حتی تؤمنوا ولن تؤمنوا حتی تحابوا) (وارد بهشت نخواهید شد تا اینکه ایمان داشته باشید وایمان نخواهید داشت تا اینکه یکدیگر را دوست داشته باشید) همچنین همنشینی با صالحین وشریک شدن با آنان در پاداش اعمالی که دیگران بر اثر نیرویی که از غذای شما کسب می کنند از دیگر مسائلی است که از این عبادت نشأت می گیرد.

ب- افطاری دادن به روزه داران

پیامبر علیه الصلوة والسلام می فرماید: (من أفطر صائما کان له مثل أجره غیر أنه لا ینقص من أجرالصائم شیء ) أخرجه أحمد والنسائی وصححه الألبانی (کسی که روزه داری را افطاری دهد برای او از پاداش مانند شخص روزه دار است بدون اینکه از اجر روزه دار کاسته شود.

و درحدیث سلمان آمده است: کسی که به روزه داری افطاری دهد این افطاری سبب آمرزیده شدن گناهانش و آزاد شدنش از آتش جهنم خواهد شد وبراي او از ثواب مانند شخص روزه داراست بدون اينكه از اجر روزه دار كاسته شود. گفته شد يارسول الله همه ما استطاعت ندارند روزه داري را افطاري دهند. پيامبر فرمود: خداوند اين پاداش را براي كسي مي دهد كه به روزه داري مقداري شير يا خرما دهد ويا مقدار اندكي آب به وي بنوشاند وكسي كه به روزه داري آب بنوشاند خداوند از حوض من مقداري آب به او مي نوشاند كه پس از نوشيدن آن هيچگاه تشنه نخواهد شد تا اينكه وارد بهشت شود .

4- اهميت دادن به قرائت قرآن

در اينجا دو حال ازحالات سلف را ذكر خواهيم نمود.

الف: كثرت قرائت قرآن

ماه رمضان ماه قران است وبر هر مسلماني شايسته است كه بيش از اوقات ديگر به قرائت قرآن بپردازد. ويكي از ويژگي هاي سلف موردتوجه قرار دادن قرآن بود . وجبرئيل در ماه رمضان قرآن را بر پيامبر عليه الصلوة والسلام مدارسه مي كرد. وعثمان بن عفان هر روز يك ختم قرآن مي نمود .ودر ميان گذشتگان كساني بودن كه در هر سه شب بهنگام قيام الليل يك ختم كامل مي نمودند. وبعضي ديگر در هر هفت شب يك ختم قرائت مي كردند وعده اي بودند كه درهر ده روزه يك ختم قرآن مي خواندند . ونقل مي كنند كه امام شافعي در ماه رمضان شصت ختم قرآن را در خارج از نماز قرائت مي كرد وأسود در هر دوشب يك ختم قران را قرائت مي كرد وقتاده درتمام زندگي اش هر هفته يك ختم قرآن مي خواند وچون رمضان فرا مي رسيد هر سه شبانه روز يك ختم ودر دهه آخر رمضان هر شب يك ختم قرآن مي خواند وامام زهري چون ماه رمضان مي رسيد قرائت حديث وهمنشيني با اهل علم را رها نموده وبه قرائت قرآن از روي مصحف روي مي آورد.

علامه ابن رجب حنبلي مي فرمايد: نهي بعمل آمده است از اينكه شخص مسلمان در هر سه روز يك ختم قرآن بجاي نياورد .اما دراوقات ويژه مانند ماه مبارك رمضان ويا در اماكن ويژه مانند مسجدالحرام مستحب است كه فراوان به اين امر اشتغال داشته باشند. و قرار گرفتن در اين زمان ومكان را غنيمت بشمرند . واين نظر اما احمد واسحاق وغيره از ائمه نيز مي باشد .

ب: گريستن به هنگام قرائت ويا شنيدن آيات قرآن از ترس پروردگار

تلاوت قرآن بدون تدبر وانديشيدن به آن از منش سلف واز رهنمونهاي ايشان نمي باشد . بلكه آنان از كلام پروردگار متأثر گشته وديگران را نيز تحت تأثير قرار مي دادند . در صحيح امام بخاري از عبدالله بن مسعود روايت شده است كه پيامبر عليه الصلوة والسلام فرمودند:قرآن را بر من بخوان . عرض كردم يا رسول الله آيا قرآن را بر شما بخوانم درحالي بر شما نازل شده است ايشان فرمودند : مي خواهم از كسي غير از خودم بشنوم ومن شروع كردم به قرائت سوره نساء تا اينكه به آيه رسيدم كه ( فكيف اذا جئنا من كل امة بشهيد وجئنا بك علي هؤلآ شهيدا)نساء41(چگونه خواهد بود بدانگاه كه از هر ملتي گواهي بياوريم وتورا شاهدي بر اينان بياوريم)

پيامبر فرمود كافي است.هنگامي كه به ايشان نگريستم مشاهده كردم اشك از ديده گانشان سرازير شده است . وبيهقي از ابوهريرة روايت مي كند كه هنگامي كه اين آيه نازل شد كه(أفمن هذا الحديث تعجبون * وتضحكون ولا تبكون * )نجم60-59 (آيا از اين سخن تعجب مي كنيد ودر شگفت مي افتيد وآيا مي خنديد وگريه نمي كنيد؟!) اهل صفه همگي گريستند تا جايي كه سيل اشكها محاسنشان را خيس نموده بود .هنگامي كه پيامبر احساس كرد اهل صفه مي گريند ايشان نيز گريستند وبا گريه ايشان همگي ما به گريه افتاديم.سپس پيامبر فرمودند : آتش جهنم به كسي نخواهد رسيد كه از ترس خدا بگريد.

ابن عمر سوره مطففين را مي خواند تا اينكه به آيه ششم رسيد .آنجايي كه خداوند مي فرمايد : ( يوم يقوم الناس لرب العالمين)( همان روزي كه مردمان در پيشگاه پروردگار جهانيان بر پا مي ايستند) سپس چنان گريست كه به نقش بر زمين شد وهنگامي كه بر خاست از ادامه قرائت امتناع ورزيد. مزاحم بن زفر نقل مي كند: سفيان ثوري نماز مغرب را بر ما مي خواند تا اينكه به آيه (اياك نعبد واياك نستعين) رسيد چنان گريست كه قرائتش قطع شد وپس از مدتي به قرائتش ادامه داد.

ابن أشعث مي گويد : شبي متوجه شدم فضيل بن عياض در حالي كه سوره محمد را در نماز قرائت مي كرد بشدت مي گريست تا اينكه به این آيه رسید که خداوند می فرماید: ( ولنبلونكم حتي نعلم المجاهدين منك والصابرين ونبلو أخباركم) محمد 31 (ما همه شما را قطعا آزمايش مي كنيم تا معلوم شود مجاهدان وصابران شما كيانند واخبار شما را بيازمائيم)وبه استمرار جمله ونبلوأخباركم را تكرار مي كرد وسپس مي گفت: پروردگارا اگر احوال واسرار ما رابرملا سازي مار رسوا نموده اي وعذاب داده اي. وهمواره گريه مي كرد.

5- نشستن در مسجد تا هنگام طلوع خورشيد.

پيامبرعليه الصلاة و السلام تا هنگامي كه نماز صبح را مي خواندند در محل نماز مي نشستند تا اينكه خورشيد طلوع كند ( اخرجه مسلم) وامام ترمذی حدیثی را از انس روایت می کند كه پيامبر عليه الصلاة و السلام فرمودند: ( من صلي الفجر في جماعة ثم قعد يذكرالله حتي تطلع الشمس ثم صلي ركعتين كانت له كأجر حجة وعمرة تامة تامة تامة ) صححه الألباني(كسي كه نماز صبح را به صورت جماعتي به جاي آورد سپس بنشيند به ذكر خدا مشغول شود تا اينكه خورشيد طلوع كند و پس از آن دو ركعت نماز به جاي آورد براي او از اجر و پاداش مانند يك حج و عمره كامل است .

وبه اين عمل درتمام ايام سال تشويق شده است تا چه رسد به رمضان.

پس اي برادر گرامي

خداوند همتي والا و انگيزه اي محكم به تو عنايت بخشد .

در جهت تحقق اين همه ثواب از خداوند طلب ياري بنما و به صالحين اقتدا كن و براي رضاي خداوند با نفس خويش به مبارزه بپرداز زيرا همت عالي براي فتح قله هاي ترقي ، از منازل بهشت است.

6- اعتكاف

پيامبر عليه الصلاة و السلام در هر رمضان ده روز اعتكاف مي كرد و چون سال آخر حياتشان فرا رسيد بیست روز در مسجد اعتكاف نمود. ( اخرجه البخاري)

اعتكاف عبادتي است كه عبادات فراوان ديگري چون، تلاوت ،نماز ،ذكر،دعاء وغيره را در پي دارد.وچه بسا عده اي از انسانها كه چون آنرا تجربه نكرده اند مي پندارند كه اعتكاف عملي بسيار شاق وطاقت فرساست ،در حاليكه اين عمل آسان است براي كسي كه خداوند آنرا برايش آسان بگرداند .وكسي كه به نيتي صالح وعزيمتي صادق مسلح شد يقينا پروردگار او را ياري خواهد نمود.ودر شريعت به اعتكاف در دهه اخير جهت تحري ويافتن شب قدر تأكيد شده است. واعتكاف خلوت شرعي است كه انسان خود را در جهت طاعت خدا وياد او محبوس مي كند واز تمام مشغله هايي كه ميان قلب او وپروردگار فاصله ايجاد مي كند دوري مي گزيند وروح وجسم خود را به خدا مي سپارد .

7- انجام مناسك عمره در ماه مبارك رمضان

از پيامبر عليه الصلوة والسلام ثابت شده است كه ايشان فرمودند: (عمرة في رمضان تعدل حجة‌ ) أخرجه البخاري ومسلم {و در يك روايت( حجة معي)}( عمره در ماه رمضان مساويست با يك حج ) و در يك روايت( مساوي است با يك حج به همراه من ) پس خوشا به سعادت تو اي برادر كه همراه پيامبر حج مي كني.

8-جستجوي شب قدر

پروردگار مي فرمايد: (انا انزلناه في ليلة القدر* وما أدرئك ما ليلة القدر* ليلة القدر خير من ألف شهر * ) قدر3-1 ( ما قرآن را در شب قدر فرو فرستاديم وتو چه مي داني شب قدر كدام است .شب قدر شبي است كه از هزار ماه بهتر است )و رسول الله عليه الصلوة والسلام مي فرمايند: (من قام ليلة القدر ايمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه )كسي كه شب قدر را با ايمان واحتساب اجر بر پاي دارد گناهان پيشين او آمرزيده مي شوند) وخود پيامبر به جستجوي شب قدر مي پرداخت ويارانش را تشويق می نمود به جستجوي آن بپردازند.ودر دهه آخر خانواده خويش را بيدار مي نمود، به اميد اينكه شب قدر را دريابند.

در مسند از عباده بصورت مرفوع روايت شده است: كسي كه در جهت يافتن شب قدر، شب را بر پاي دارد وموفق به درك آن شود گناهان پيشين و آينده وي آمرزيده خواهد شد .

و در مورد بعضي از گذشتگان از صحابه وتابعين وارد شده است كه در دهه اخير غسل مي زدند وخوشبويي استعمال مي نمودند به اميد اينكه با بهترين وجه شب قدر را دريابند.

پس اي كسي كه عمرت را در هيچ وپوچ صرف مي نمايي، آنچه را كه در گذشته از دست داده اي در رمضان درياب زيرا كه خود عمري محسوب مي شود. وعمل در آن از هزار ماه بهتر مي باشد .وكسي كه از اجر وپاداش آن محروم شد از تمام نيكي ها محروم گشته است. واين شب در دهه آخر ماه مبارك رمضان ودر شبهاي فرد مي باشد ،وبيشتر اميد مي رود كه شب بيست وهفتم باشد. به دليل حديثي كه مسلم از ابي بن كعب روايت مي كند كه فرمودند: به خدا قسم من مي دانم كه آنشب چه شبي است وهمانا شبي است كه پيامبر ما را امر نمود آنشب را بر پا داريم وآن شب ، شب بيست وهفتم مي باشد) وأبي بر آن سوگند ياد مي كرد ومي فرمود: (با دلايل ونشانه هايي كه پيامبرما را از آن مطلع ساخت خورشيد در حالي در صبح آنروز طلوع مي كند كه هيچ شعاعي ندارد .) وأم المؤمنين عائشه مي فرمايد: عرض كردم : اي رسول خدا اگر شب قدر را دريافتم چه بگويم.پيامبر فرمود بگو: (اللهم انك عفو تحب العفوفأعف عني) رواه احمد وترمذي وصححه الألباني ( بار الها همانا كه تو بسيار بخشنده اي وبخشش را دوست داري پس مرا ببخش )

9- كثرت ذكر و دعا واستغفار

اي برادر بزرگوارم....

شب ها وروزهاي ماه مبارك رمضان اوقات بسيار ارزشمندي است كه بايد آنها را با ذكر خدا ودعا ،خصوصا در اوقات اجابت دعا غنيمت شمرد.

خصوصا در اوقات :

الف : بهنگام افطار: زيرا دعاي روزه دار به هنگام افطار رد نخواهد شد.

ب: در يك سوم آخر شب كه پروردگار به آسمان دنيا مي آيد وندا مي زند: ( آيا خواهنده اي هست تا خواسته اش را به او عطا كنم .وآيا كسي هست كه طلب بخشش كند تا او را ببخشم.)

استغفار به هنگام سحر:پروردگار مي فرمايد: ( وبالأسحارهم يستغفرون)ذاريات 18 ( وبه هنگام سحر، طلب آمرزش مي كنند )

واخيرا برادر گرامی ام

پس از این گشت وگذار در باغ بهشت سزاوار است از پرتواعمال نیک بهره ای گیریم .

اکنون تو را بر امر مهمی رهنمون می سازم آیا می دانی آن چیست؟

همانا آن اخلاص می باشد. چه بسا روزه دارانی که جز تشنگی وگرسنگی بهره ای از روزه نمی برند وچه بسا قیام کنندگانی که تنها بهره ای که از قیام می برند شب بیداری وخستگی است.

خداوند همه ما را در پناه خود نگه دارد .لهذا می بینیم پیامبر نسبت به این مسئله بسیار تأکید نموده است در آنجا که می فرماید : ( ایمانا واحتسابا ) وگذشتگان بر پنهان نگه داشتن اعمال صالحشان حریص بودند، از ترس اینکه مبادا در درونشان با مشکلی مواجه شوند.

حمادبن زید در مورد تابعی بزرگوار ایوب سختیانی چنین می گوید: ایوب زمانی که حدیثی رابیان می کرد از شدت رقت قلبش صدایش می گرفت. پس از آن چهره اش را بر می گرداند ومی گفت : به چه سرماخوردگی شدیدی مبتلا شده ام .وخود را سرما خورده نشان می داد تا اینگه گریه هایش مخفی شوند. ومحمد بن واسع می فرماید: مردانی را درک کردم که چه بسا در کنارهمسران خوابیده بودند وسرهایشان بر روی یک بالش بود .وبالش از کثرت گریه های ایشان خیس می شد بدون اینکه همسرانشان متوجه شوند. ومردانی را دریافتم که در صفهای نماز اشک از دیدگانش جاری می شد بدون اینکه کسانی که در کنار اوایستاده اند متوجه شوند.

ایوب سختیانی شب زنده داری می کرد وقیام اللیل خود را مخفی نگه می داشت وچون صبح فرا می رسید چنان صدایش را بلند می کرد که گویا تازه از خواب بیدار شده است. وابن عدی نقل می کند : داؤد بن ابی هند چهل سال را روزه گرفت بدون اینکه خانواده اش باخبر باشند. او در بازار مشغول به کار بود وچون صبح فرامی رسید غذای روز خود را بر می داشت ودر میان را به فقرا می داد وشب که به خانه باز می گشت در کنار آنان افطار می نمود.

سفیان ثوری می فرماید:به من رسیده است که بنده ای عملش را در خفا وپنهانی انجام می دهد وشیطان او را وسوسه می کند تا دوست بدارد که اعمالش را علنی وآشکارا انجام دهد .سپس چنان او را وسوسه می کند که دوست بدارد دیگران او را به خاطر اعمالش ستایش کنند . وبدینوسیله عمل از آشکارا بودن محض وارد حیطه ریاء می شود.

کارهای بیهوده در رمضان

برادرم

گمان می برم سخن را بر تو به دارازا کشیدم واکنون تو را تشویق می نمایم بر غنیمت شمردن لحظه های زندگی . تو را از سخن گفتن باز داشتم ولیکن آیا به من اجازه خواهی داد با کمک همدیگر با پدیده خطرناکی مبارزه کنیم؟ .آن هم پدیده ای به نام تلف کردن اوقات خصوصا در ماه مبارک رمضان . وبیا ئید لحظه های زنگی را در طاعت خدا صرف نمائیم که غفلت از یاد خدا مساوی است با فاصله گرفتن از نسائم رحمت الهی : ( ومن أعرض عن ذکری فان له معیشة ضنکا ونحشره یوم القیامة أعمی× قال رب لم حشرتنی أعمی وقدکنت بصیرا × قال کذلک أتتک آیاتنا فنسیتها وکذلک الیوم تنسی× وکذلک نجزی من أسرف ولم یؤمن بآیات ربه ولعذاب الآخرة أشد وأبقی×‌)طه127-124 ( وهر که از یاد من روی بگرداند زندگی تنگ خواهد داشت .و روز رستاخیز او را نابینا گرد می آوریم . خواهد گفت : پروردگارا چرا مرا نابینا جمع آورده ای در حالیکه من قبلا بینا بوده ام؟. {خدا} می گوید: همین است .آیات من به تورسید وتو آنها را نادیده گرفتی ؛ همانگونه هم تو امروز نادیده گرفته می شوی ، ما اینگونه سزا می دهیم کسی را که افراط وتفریط پیش می گیرد وبه آیات پروردگارش ایمان نمی آورد .مسلما عذاب آخرت بسیار سخت تر وماندگار تر است.)

چقدر از درون احساس درد واندوه می کنی آنهنگام که جوانانی را مشاهده می نمایی که در شبهای ارزشمند رمضان ، لهو ولعب وکارهای بیهوده را پیشه خود ساخته اند؟

چه بسیارند کارهای حرام ومعصیت هایی که در شبهای رمضان آشکارا صورت می گیرد.

آری، مسلمان همواره در مقابل دیگر مسلمانان از خود غیرت نشان می دهد خصوصا وقتی مشاهده می کند شخصی در عنفوان جوانی حیات خود را در معصیت ونافرمانی پروردگارش می گذراند.

ولیکن..

اندوهگین مباش ، همانا راه رسیدن به سعادت برای تو وبرادرانت دعوت ودعا می باشد. دعوت دادن مسلمانانی که راه غفلت را در پیش گرفته اند وتلاش بر رهنمون ساختن آ نها به راه راست.

وهمچنین دعا کردن برای آنها در خلوت ها به امید اینکه خداون دعا هایمان را مستجاب نماید وما را از شقاوتمندان نگرداند.
منبع: بیداری اسلامی