قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

تعريف:
روحانيت جديد دعوت ويرانگر و حركت مغرضانه اي است كه بر اساس شعبده استوار گرديده است، حاضر ساختن ارواح مردگان را، به طرق علمي، ادعا ميكنند، و هدفش تشكيك و شبهه اندازي در عقايد و اديان، و تبشير به دين جديد بوده و مطابق هر حالت لباسي ميپوشد [ يعني خودرا مطابق اوضاع و حالات آماده ميسازد]، در اوائل همين قرن، در امريكا ظاهر گرديد، كه عقبش يهود قرار داشت، بعد از آن در تمام جهان عرب و اسلام گسترش يافت.

تأسيس و افراد برازنده :
-براي اين حركت مؤسس خاصي در اروپا و امريكا، تاهنوز شناخته نشده، ولي دعوت به سوي اين حركت، در اوائل همين قرن ميلادي از طرف چند شخص شروع گرديد كه از آنجمله  اند:
* جان آرثر فندلاي، و كتاب  مشهورش بنام : (علي حافة العالم الاثيري) است.
* ادين فردريك باورز، و كتاب مشهورش بنام ( ظواهر حجرة تحضير الارواح ) است.
* آثر كونان دويل، و كتابش بنام ( حافة المجهول) ميباشد.
* يهود معروف دافيد وجيد.
* خانم وود سمز.
-همچنان براي اين حركت در آن كشورها چندين مؤسسه ايجاد شده است، مثل : ( المعهد الدولي للبحث الروحي ) در امريكا، ( جمعية مارلبورن الروحية) در انجلترا.
-در عالم اسلامي نيز تعدادي بخاطر نشر آن كمربسته و پرچم آن را بر افراشه اند كه از آنجمله اند:
* استاذ احمد فهمي ابوالخير منشي عمومي ( الجمعية المصرية للبحوث الروحية)، وي ( مجلهء عالم الروح) را به نشر رسانيد كه اين مجله بنام همين دعوت ويرانگر سخن ميگويد، فعاليت شخص مذكور سال  1937م آغاز گرديد، كتابهاي فندلاي و باورز را كه قبلا ذكر شد، ترجمه نمود.
* استاذ وهيب دوس المحامي ( ت 1958م)، وي رئيس جمعيت مذكور بود.
* د. علي عبد الجليل راضي رئيس  ( جمعية الاهرام الروحية)وي كتابي دارد بنام (مشاهداتي في جمعية لندن الروحية).
* حسن عبد الوهاب، سكرتر جمعيت.
* شاعر لبناني حليم دموس، وي كسي است كه يك دجال شعبده باز را بنام (داهش) تقديس مينمود و آنرا به مرتبهء پيامبري بالا ميبرد، وي مقالاتي هم در مجلهء ( عالم الروح)، به عنوان: الرسالة الدهشية دارد.

افكار و معتقدات :
-آنان ميگويند كه ارواح را حاضر مينمايند و در امور و مشكلات غيبـي از مردگان سوال و استفتاء ميكنند، و درعلاج امراض جسمي و رواني و دريافتن مجرمين، دانستن غيب و اطلاع ازآينده، از آنان استعانت ميجويند.
- ميگويند:  ادراك روح ممكن است و آن گاهي داراي جسد ميشود و قابل لمس ميگردد، همچنان  ادعا ميكنند كه بعضي روحها به اين گمان هستند كه هنوز صاحب شان زنده است.
-ارواح نزد آنان به حيث خدمتكاراني اند كه فرمانبردار اشارهء ايشان هستند.
-به اين عقيده اند كه: ارواحي را كه ايشان حاضر مينمايند، از جانب خداوند به سوي بشر فرستاده شده اند، همانطور كه پيامبران فرستاده مي شدند، ولي تعاليم ارواح بالاتر و پيشرفته تر از تعاليم پيامبران ميباشد.
-ادعا ميكنند كه همين ارواح، در كشف جرائم و دلالت به آثار قديمه  با ايشان همكاري مينمايند، همچنان ادعا دارند كه ايشان توسط  همين ارواح امراض رواني را معالجه ميكنند.
- ادعا دارند كه آنان ميتوانند صورتها و اشكال اين ارواح را تحت شعاء احمر «سرخ» دريابند.
-ميخواهند كه بر كار خويش لباس علمي بپوشانند، ولي در حقيقت  عمليهء  شان جز شعبده، فريب، تأثير مقناطيسي بالاي حاضرين و تعلق به جن، چيز ديگري نيست.
-در عمليهء شان شروط واضحي وجود ندارد، و به خلاف امور علمي تجربوي، تكرار آن از هر كس ممكن نيست .
-عمليهء حاضر ساختن را در اطاق هاي خاصي كه تقريبا تاريك بوده  و اندكي روشنائي سرخ وجود ميداشته باشد، انجام ميدهند، اين ادعاهاي شان  كه ارواح جسد پيدا نموده با ايشان مكالمه مينمايند، آنرا حاضرين نمي بينند، بلكه آنرا شاگرد، كه مهمترين شخص در عمليه به شمار ميرود، به آنان نقل ميدهد.
-نزد آنان شاگرد « وسيط» چيزهائي را كه ديده شده نمي تواند، مي بيند و چيزهائي كه شنيدني نيست مي شنود، نوشته هاي خود به خودي نزدش ميايد، و قدرت اتصال از راه دور را دارا مي باشد ( التلباثي).
-براي پيامبران و رسولان فقط همين وسيط بودن را ثابت مينمايند و بس.
-در حاضر شدن جلسهء تحضير [جلسهء حاضر ساختن  ارواح به گمان خودشان]، در كميت و نوعيت به تفاوتهائي قائل اند، اگر زنان موجود باشند آنگاه هر يك زن با يك مرد نشسته ميباشد، و گاهي موسيقي نيز وجود ميداشته باشد، البته اينهاهمه بخاطر غافل ساختن اذهان حاضرين از حقايق جاري در مجلس ميباشد، همچنان ادعا ميكنند كه براي هر مجلس روح نگهباني ميباشد كه آن مجلس را حفاظت ميكند.
-معتقد اند كه معجزه هاي پيامبران نيز پديده هاي روحي ميباشد، مثل همان پديده هائي كه در اطاق تحضير جاري و ظاهر ميشود، ميگويند كه آنان ميتوانند معجزه هاي پيامبران را اعاده نمايند.
-افكار خويش را به هر شخص مطابق حالش عرضه مينمايند، به همين وجه گاهي آنان را مي بيني كه دعاوي خويش را به نصوص كتب آسماني تأييد ميكنند، بعد از آن هر طرف كه خواستند روي ميگردانند.
-از وحي اعراض نموده ميگويند: دراديان چيزي وجود ندارد كه به آن اعتماد كرده شود، و افراد ديندار و متدين را تمسخر مينمايند.
-ميگويند كه خداي آنان ظاهرتر از خداي پيامبران بوده، صفات بشري اش كمتر و صفات خدائي اش، نسبت به خداي پيامبران زيادتر است.
-به خاطر فريب  انسان هاي ساده و بسيط، شعار هاي پرزرق و برقي را، مانند انسانيت، برادري، آزادي، و مساوات، سرميدهند.
-تمام فعاليت شان  در راه متزلزل ساختن عقايد ديني و معيار هاي اخلاقي ميباشد، و به اين تصريح مينمايند كه روحانيت دين جديد بوده به سوي جهاني بودن و دور انداختن تمام اديان دعوت ميكند، شعائر و فرائض آن منحصر در تدريب مردم بر تقويه و تركيز قوهء روحي ميباشد، البته به اين عقيده كه اين دين طريقه و افكار جديدي را از نزد خداوند، براي زندگي آورده است.
-ادعا  ميكنند: ارواحي كه با ايشان مكالمه و مخاطبه مينمايند، و لوكه كافر هم باشند، در فضاء خيلي گوارا و سعادتمند زندگي ميكنند، اين ادعا بخاطر آنست كه عقيدهء قيامت، سزاء و جزاء را از بين ببرند، و نيز ميگويند: دروازهء  توبه بعد از مرگ هم باز است، جنت و دوزخ حالت هاي  عقلاني بوده كه آنرا فكر و خيال درست نموده مجسم ميسازد.
-نزد آنان نصوص و عبارات زيادي وجود دارد كه در آن كمونستان، بت پرستان، فرعوني ها، و هندوان سرخ  پوست را تمجيد و توصيف نموده اند و گفته اند كه  ارواح آنان قويترين ارواح به شمار ميروند.
-بعضي مجرمين را بري دانسته ميگويند كه آنان در اين كار مجبور بوده اند، بنابرآن بايد جزاء داده نشوند.
-در راه سيطرهء يهود برجهان سعي مينمايند، تا دولت شان بر خرابه هاي ويراني عمومي برپاگردد.
-مجلهء ( سينتفك امريكان ) براي كسيكه بر راست بودن پديده هاي روحيه دليل بياورد، جائزهء بزرگي را اعلان نمود، ولي هنوز هم منتظر است كه كدام شخص به اين مطلب دست خواهد يافت، همچنان ساحر امريكائي ( دنجر) به همين خاطر جائزه اي تعيين نموده كه تا حال كسي مستحق آن نگرديده است، كه اين خود از بزرگترين دلائل بر باطل بودن اين طريقه  ميباشد.

ريشه هاي  فكري و اعتقادي:
-روابط شخصي و فكري با ماسونيه و شهود يهوه [نام گروهي است] داشته اند، و مجالس روتاري به اين پديده تشويق نموده ودست همكاري را به سويش دراز مينمايد، ترويج و گسترش آنرا نيز متولي شده است، و در بسياري از معتقدات خويش از يهود متأثر اند.

انتشار و جاهاي نفوذ:
-اين حزب نفوذ عجيبـي خصوصا در امريكا و اروپا دارد، زيرا تقريبا هيچ شهري از  شاخه هاي اين حزب خالي نيست، و بسياري از روزنامه ها و مجله ها وجود دارد كه به نام حزب سخن ميگويد، در امريكا مركز جهاني بحوث روحيه نيز وجود دارد، در جهان عرب و اسلام  نفوذ شاياني پيدا كرده است، زيرا سرعت انتشارش خيلي تعجب انگيز است، خصوصا در مصر كه آنجا چندين اجتماعات دارد، و چندين روزنامه و مجلهء ديگر، علاوه بر مجلهء (عالم الروح ) كه خاصهء حزب ميباشد، نيز وجود دارد كه آنرا ترويج و گسترش ميدهد، مثل: مجلهء صباح الخير، آخر ساعة، المصور، المقتطف،  و صحيفة الاهرام.

مراجــع:
 1- مشاهداتي في جمعية لندن الروحية      د. على عبدالجليل راضي.
2- ظواهر حجرة تحضير الارواح           ترجمه احمد فهمي ابوالخير .
3- على حافة العالم الأثيري                 ترجمه احمد فهمي ابوالخير.
4-حافة المجهول                             آرثر كونان دويل.
5- الروحية الحديثة دعوة هدامة             د. محمد محمد حسين.
 


به نقل از: موسوعه آسان در بيان فرقه ها و گروهها (به زبان فارسی)، نويسنده : دکتر حماد الجهني، مترجم : محمد طاهر (عطائي)، الناشر: مركز الثقافة الإسلامية " بخارى".