کى لهراسپ
کى لهراسپ الجبار از بنو اعمام کیخسرو بود. کىلهراسپ بن کیمش بن شاهزاد بن فرخان بن خدیو بن ارش شاه، بن گودرز، بن طهماسپ بن کشن ابن کیکاوس .
چون کیخسرو خواست که از خلق عزلت گیرد، و ترک پادشاهى کند، اصناف خلق که در ممالیک عجم بودند جمع شدند، همه نوحه کردند و تضرع نمودند، تا در میان خلق باشد، کیخسرو اجابت نکرد خلق گفتند: ما را از پادشاهى چاره نباشد بر سر ما یکى را خلیفه و پادشاه کن آنگاه عزلت گزین! کىلهراسپ را بر سر ایشان پادشاه کرد، و او را بر تخت نشاند و نگین بدو سپرد و خود عزلت گزید.
کى لهراسپ پادشاه بزرگ و جبار بود، و رسم دیوان مشاهره حشم او نهاد و خود را تختى از زر بساخت، و بجواهر نفیس آنرا مرصع کرد، و در خراسان شهر بلخ بساخت و به بلخ آمد، و آنرا مدینة الحسنا نام نهاد و دار الملک آنجا ساخت و ملوک روم و هند او را منقاد شدند، و با خلق روزگار نیکو کرد، و سرا پرده و خرگاه آئین نهاد، و سنحاریب ملک را لشکر کشى داد و این سنحاریب ملک موصل و بابل بود قصد شام کرد، که ملک شام پاى شکسته بود، تا ملک شام را بگیرد. منجمان و عالمان او را منع کردند بخت نصر سپهسالار او بود، او را منع کرد، گفت ایشان نشنود، اشعیا پیغامبر در میان شامیان بود دعا کرد، لشکر سنحاریب همه هلاک شدند.
سنحاریب با بخت نصر گرفتار شدند، و خلاص یافتند. صد و بیست سال از ملک لهراسپ بگذشت، گشتاسپ که پسر او بود بفرمان پدر بر تخت نشست و لهراسپ بعبادت مشغول شد، تا آنگاه که ارجاسپ او را بکشت.
به نقل از کتاب: طبقات ناصرى، مؤلف: ابو عمر عثمان بن محمد المنهاج سراج الجوزجانى (م بعد 658)، تحقیق: عبد الحى حبیبى قندهارى، تهران، دنیاى کتاب، چ اول، 1363ش.