قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

سبب مسيحى شدن قسطنطين‏

اما سبب مسيحى شدن قسطنطين، قيصر روم، اين بود که او به سالخوردگى رسيده و بدخوى شده و به بيمارى برص نيز دچار گرديده بود.
روميان مى‏خواستند او را از کار بر کنار کنند و او که چنين ديد با ياران خود مشورت کرد.
بدو گفتند:
«مردم همه با يک ديگر هماهنگ شده‏اند که تو را از کار بر کنار سازند. از اين رو تو ياراى ايستادگى در برابرشان را ندارى، جز اين که از راه ديندارى وارد شوى و به وسيله دين بر آنان پيروزى يابى.» در آن زمان آئين مسيح ميان روميان رواج يافته بود منتهى کسانى که بدين آئين گرويده بودند، دين خود را پنهان مى‏کردند.
از اين رو، ياران قسطنطين بدو گفتند:
«از مردم مهلت بخواه تا به زيارت بيت المقدس بروى و برگردى. همينکه بدان جا رفتى، آئين مسيح را بپذير و مردم را بدان دعوت کن. بى‏گمان گروهى که مسيحى هستند و ايمان خود را پوشيده مى‏دارند، فرصتى به دست خواهند آورد و به دين خود اعتراف خواهند کرد و هوادار تو خواهند شد. در اين صورت‏ مى‏توانى به يارى فرمانبرداران و موافقان خود با مخالفان خويش بجنگى. و هر قومى هم که در ره دين حق پيکار کرده به پيروزى رسيده است.» قسطنطين اين اندرز را به کار بست.
در نتيجه، گروه انبوهى از روميان پيرو او گرديدند و بسيارى نيز مخالف او شدند و بر همان کيش يونانى که داشتند پايدار ماندند.
قسطنطين با آنان جنگيد و پيروز شد و همه را کشت و کتابهاى ايشان را سوزاند و حکمت و فلسفه آنان را مردود شناخت و از ميان برد.
آنگاه قسطنطنيه را ساخت و آنرا پايتخت قرار داد در صورتى که پيش از آن رم پايتخت بود.
بدين گونه، فرمانروائى او پايدار ماند. او همچنين، بر سرزمين شام چيره شد.
پادشاهان ايران، تا پيش از شاپور ذو الاکتاف در تيسفون اقامت مى‏کردند که شهرى غربى از شهرهاى مدائن است همينکه شاپور روى کار آمد ايوانى در مدائن شرقى ساخت که دربار و دار الملک او شد و آن ايوان تا امروز- که سال ششصد و بيست و پنج هجرى قمرى است- پايدار مى‏باشد. 

متن عربی:

سبب تنصر قسطنطين
 وأما سبب تنصر قسطنطين فإنه كان قد كبر سنه وساء خلقه وظهر به وضح كبير، فأرادت الروم خلعه وترك ماله عليه، فشاور نصحاءه، فقالوا له: لا طاقة لك بهم فقد أجمعوا على خلعك وإنما تحتال عليهم بالدين. وكانت النصرانية قد ظهرت، وهي خفية، وقالوا له: استمهلهم حتى تزور البيت المقدس، فإذا زرته دخلت في دين النصرانية وحملت الناس عليه، فإنهم يعترفون، فتقاتل من عصاك بمن أطاعك، وما قاتل قوم على دين إلا نصروا. ففعل ذلك، فأطاعه عالم عظيم وخالفه خلق كثير وأقاموا على دين اليونانية، فقاتلهم وظفر بهم، فقتلهم فأحرق كتبهم وحكمتهم وبنى القسطنطينية ونقل الناس إليها، وكانت رومية دار ملكهم، وبقي ملكه عليه، وغلب على الشام، وكان الأكاسرة قبل سابور ذي الأكتاف ينزلون طيسفون، وهي المدينة الغربية من المدائن، فلما نشأ سابور بنى الإيوان بالمدائن الشرقية وانتقل إيه وصار هو دار الملك، وهو باقٍ إلى الآن، ونحن في سنة خمس وعشرين وستمائة.

 
از کتاب: کامل تاريخ بزرگ اسلام و ايران، عز الدين على بن اثير (م 630)، ترجمه ابو القاسم حالت و عباس خليلى، تهران، مؤسسه مطبوعاتى علمى، 1371ش.

مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
islamwebpedia.com