قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

دعوة ابن أبي العوجاء 
وأخرج البيهقي من طريق الواقدي عن محمد بن عبد الله بن مسلم عن الزُّهري قال: لمَّا رجع رسول الله صلى الله عليه وسلم من عمرة القضيَّة رجع في ذي الحِجَّة من سنة سبع، فبعث ابن أبي العَوْجاء السُّلمي رضي الله عنه في خمسين فارساً، فخرج العين إلى قومه فحذَّرهم وأخبرهم، فجمعوا جمعاً كثيراً، وجاءهم ابن أبي العَوْجاء والقوم مُعِدُّون. فلما أن رأوهم أصحاب رسول الله صلى الله عليه وسلم ورأوا جمعهم دعَوْهم إلى الإِسلام، فرشقوهم بالنبل ولم يسمعوا قولهم، وقالوا: لا حاجة لنا إلى ما دعوتم إليه فرمَوهم ساعة، وجعلت الأمداد تأتي حتى أحدقوا بهم من كل جانب؛ فقاتل القوم قتالاً شديداً حتى قُتل عامتهم، وأصيب بن أبي العَوْجاء بجراحات كثيرة، فتحامل حتى رجع إِلى المدينة بمن بقي معه من أصحابه في أول يوم من شهر صفر سنة ثمان. كذا في البداية ؛ وذكره ابن سعد في الطبقات بمثله بلا إِسناد.

دعوت ابن ابى العوجاء
بیهقى از طریق واقدى از محمدبن عبداللَّه بن مسلم از زُهرى روایت نموده، كه گفت: هنگامى كه پیامبر خدا  صلی الله علیه و سلم  از عمره القضاء در ذى الحجه سال هفتم برگشت، ابن ابى عوجاء سُلَمى رضی الله عنه را با پنجاه سوار روان نمود، جاسوسى به طرف قومش رفت، آنها را بر حذر داشت، و به آنان خبر داد. تعداد زیادى از آنها جمع گردیدند، و ابن ابى العوجاء در حالى به آنجا رسید كه قوم آمادگى خود را گرفته بود. هنگامى كه یاران پیامبر خدا  صلی الله علیه و سلم  آنها را و تجمع شان را دیدند، آنان را به سوى اسلام دعوت كردند، ولى آن قوم اصحاب پیامبر را تیرباران كردند، و قول آنها را نشنیده گفتند،: ما به آنچه شما ما را به سوى آن دعوت نمودید، نیازى نداریم، و مدتى یاران پیامبر صلی الله علیه و سلم را تیرباران نمودند، و با رسیدن قواى كمكى براى شان، اصحاب را از هر طرف محاصره كردند، و در میان طرفین جنگ شدیدى در گرفت، تا این كه اكثریت اصحاب به شهادت رسیدند، و ابن ابى العوجاء كه جراحات زیادى برداشته بود، توانست خود را با كسانى كه از اصحاب با وى باقى بودند در اول ماه صفر سال هشتم به مدینه برساند.[1] این چنین در البدایه (235/4) آمده، و ابن سعد این را در الطبقات (123/2) همانند آنچه گذشت، بدون اسناد ذكر نموده است.


[1] بسیار ضعیف. واقدی در «المغازی» (2/741) و همچنین بیهقی در «الدلائل» (5/431-432) از طریق وی. واقدی بسیار ضعیف است در ضمن حدیث نیز از مرسلات زهری است.


از کتاب: حیات صحابه، مؤلّف علّامه شیخ محمّد یوسف كاندهلوى، مترجم: مجیب الرّحمن (رحیمى)، جلد اول، به همراه تحقیق احادیث کتاب توسط:محمد احمد عیسی (به همراه حکم بر احادیث بر اساس تخریجات علامه آلبانی)
 
مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
IslamWebPedia.Com