قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

تفسیر سوره زلزله

مدنی و 8 آیه است.
بسم الله الرحمن الرحیم
آیه ی 8-1:
إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا آنگاه که زمین لرزانده شود به سخت ترین ، لرزه هایش ،
وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا و زمین بارهای سنگینش را بیرون ریزد ،
وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا و آدمی بگوید که زمین را چه ، رسیده است ?
یوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا در این روز زمین خبرهای خویش را حکایت می کند :
بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَى لَهَا از آنچه پروردگارت به او وحی کرده است
یوْمَئِذٍ یصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّیرَوْا أَعْمَالَهُمْ در آن روز مردم پراکنده از قبرها بیرون می آیند تا اعمالشان را به آنهابنمایانند
فَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیرًا یرَهُ پس هر کس به وزن ذره ای نیکی کرده باشد آن را می بیند
وَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یرَهُ و هر کس به وزن ذره ای بدی کرده باشد آن را می بیند
خداوند از آنچه در روز قیامت اتفاق می افتد خبر داده و می فرماید:« إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا» زمین به شدت تکان می خورد و به لرزه انداخته می شود تا نشانه های آن فرو ریزند.
و کوه های آن از هم می پاشد و تپه ها برابر می شوند و زمین به میدانی صاف و همواره و بدون فراز و نشیب تبدیل می شود. « وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا» و زمین مرده ها و خزانه ها و گنج هایی را که در درون اوست بیرون می اندازد.
« وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا» وقتی که انسان حالت بزرگی را که به زمین دست داده است مشاهده می کند می گوید:« آن را چه شده است؟» . « یوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا» در آن روز زمین به خوبی ها و بدی هایی که مردم روی زمین کرده اند گواهی می دهد. پس زمین از جمله گواهانی است که بر اعمال بندگان گواهی می دهد.
« بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَى لَهَا» چون خداوند به زمین دستور داده که به آنچه روی آن انجام شده است گواهی دهد و زمین هم از دستور خدا سرپیچی نمی کند. « یوْمَئِذٍ یصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّیرَوْا أَعْمَالَهُمْ» در آن روز مردم به صورت دسته های متفاوت پراکنده می شوند تا خداوند کارهای بد و نیکی را که کرده اند به آن ها نشان دهد و آن ها جزای کارهایشان را بطور کامل ببینند.
« فَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیرًا یرَهُ؛ وَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یرَهُ » این همه ی خیر و شر را فرا می گیرد ، چون وقتی انسان پاداش و کیفر هر آنچه را کرده است می بیند گرچه به اندازه ذره ای باشد ، بالاتر و بیشتر از آن را به طریق اولی خواهد دید. همان طور که خداوند متعال می فرماید:ن یَومَ تَجِدُ کُلُّ نَفسِ مَّا عَمِلَت مِن خَیرِ مُّحضَرَا وَمَا عَمِلَت مِن سُوءِ تَوَدُّ لَو أَنَّ بَینَها وَبَینَهُ أَمَدَا بَعیدِاَ» روزی که هرکس کار خوب و بدی را که انجام داده است حاضر می یابد و دوست داردکه میان او و آن فاصله دوری بود. « وَوَجدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِراَ» و آنچه را که انجام داده بودند حاضر و آماده می یابند.
در این جا آدمی بر انجام کار خیر هرچند اندک باشد تشویق شده است و از انجام کار بد هرچند ناچیز باش برحذر داشته شده است.
پایان تفسیر سوره زلزله

تفسیر راستین (ترجمه تیسیر الکریم الرحمن)، تألیف:علامه شیخ عبدالرحمن بن ناصر السعدی «رحمه الله» متوفای 1376 هجری قمری (1334هجری شمسی)، ترجمه: محمد گل گمشادزهی

مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
islamwebpedia.com