قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

استعاذه: زمانها و مکانهای پناه بردن به خدا و فضل این عمل:1- هنگام قرآن خواندن: خداوند می‏فرماید: (فإذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشیطان الرجیم) (نحل/98). (ای رسول ما چون خواهی تلاوت قرآن کنی اول از شر وسوسه شیطان رانده شده به خدا پناه ببر). یعنی در آغاز قرآن خواندن باید گفته شود: (أعوذ بالله من الشیطان الرجیم). 2- در نماز قبل از خواندن سوره فاتحه: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) در نماز تهجد – نماز شب – می‏فرمود: (أعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم من همزه و نفخه و نفثه)[ احمد و غیر او] (به خداوند شنوای دانا از شر شیطان رانده شده و از شر جنئن، خودبزرگ بینی و اشعار شیطانی، پناه می‏برم). و یا می‏توان گفت: (أعوذ بالله من الشیطان الرجیم). 3- هنگام خشم و عصبانیت: از سلیمان بن صدر (رضی الله عنه) روایت است که: (دو نفر در حضور پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با هم به مجادله و جنگ و جدال پرداختند و ما نیز در حضور پیامبر (صلی الله علیه وسلم) نشسته بودیم، یکی از آنها به دیگری فحش و ناسزا گفت و از دست او عصبانی شد و صورتش به رنگ سرخی گرایید. پیامبر (صلی الله علیه وسلم) فرمودند: من گفته‏ای را می‏دانم که اگر آن شخص عصبانی آن را بگوید، از دست این خشم و عصبانیت نجات پیدا می‏کند و آرام می‏گیرد. و آن گفته: (أعوذ بالله من الشیطان الرجیم) است). 4- هنگام رفتن برای قضای حاجت: از انس (رضی الله عنه) روایت است که: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) هرگاه که می‏خواست به دستشویی برود، می‏فرمود: (اللهم أعوذ بک من الخبث و الخبائث) (خدایا از شر شیطان نر و ماده به تو پناه می‏آورم). 5- هنگام پارس کردن سگ و شنیدن صدای خران: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) می فرماید: (إذا سمعتم نباح الکلب و نهیق الحمیر باللیل، فتعوذوا بالله من الشیطان الرجیم فإنهن یرین ما لا ترون)[ احمد و غیر او](اگر در شب صدای پارس سگها و خران را شنیدید، از شر شیطان رانده شده به خداوند بزرگ پناه ببرید، چون آنها در آن لحظه شیطان را می‏بینند در حالی که شما نمی‏بینید). 6- هنگام ترس و بی‏خوابی: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) اصحابش (رضی الله عنه) را یاد می‏داد که در این موقع بگویند: (أعوذ بکلمات الله التامة من غضبه و عقابه و شر عباده و من همزات الشیاطین و إن یحضرون)[ ابوداود، ترمذی] (به وسیله کلمات پر محتوا و پر معنایش از خشم و عصبانیت خداوند بزرگ و ار شر و بدی بندگانش و از دیوانگی، بدی و وسوسه های شیاطین، هنگامی که پیش می‏آیند، به خداوند متعال پناه می‏برم). 7- هنگام رقیه کردن: پیامبر (صلی الله علیه وسلم)، حسن و حسین را در آغوش می‏گرفت و می‏رفت: (أعیذکما بکلمات الله التامة من کل شیطان وهامة و من کل عین لامة)[ بخاری.](شما را به وسیله کلمات پر معنا و پر محتوی از شر همه شیاطین و صاحب ضرری و چشم زخم کنندگان به خداوند بزرگ پناه می‏دهم). 8- هنگام داخل شدن به مسجد: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) هنگامی که داخل مسجد می‏شد، می‏فرمود: (أعوذ بالله العظیم و بوجهه الکریم و سلطانه القدیم من الشیطان الرجیم)[ ابوداود.](به خداوند بزرگ و متعال و به روی پاک و بی گرد و غبارش و به حاکمیت قدیمی که از اول داشته و تا آخر دارد پناه می‏برم از شر شیطان رانده و نفرین شده). بعد از آن پیامبر (صلی الله علیه وسلم) فرمودند: (هر موقع انسان این جمله را بگوید، شیطان با خود می گوید: این بنده خدا دیگر از دست من فرار کرد و به طولانی امروز از من دور شد). [ابوداود.] (تفسیر بزرگترین سوره قرآن (فاتحة الكتاب)، مؤلف: محمد بن جمیل زینو، ترجمه: علی صارمی)

مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی

IslamWebPedia.Com