قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

کاربردهاي واژه روح در قرآن

روح در تمامي مواضع قرآن و حديث يک معني واحد را مي دهد و آن عبارتست از: جان، اصل.
و البته گاهي خداوند متعال جبريل را نيز روح خطاب کرده با الفاظ: "روح" و "روح الامين" و "روح القدس"
و جبرئيل را از آن جهت روح الامين گويند زيرا: برترين و قوي‌ترين فرشتگان مي‌باشد. و امين است، زيرا قرآن را اضافه يا كم نكرده است.
« وَإِنَّهُ لَتَنزِيلُ رَبِّ الْعَالَمِينَ * نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ * عَلَى قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنذِرِينَ * بِلِسَانٍ عَرَبِيٍّ مُّبِينٍ» (شعراء 192-195)
يعني: و همانا اين [قرآن] فرو فرستاده پروردگار جهانيان است. روح‌الامين آن را فرود آورده است. [آن را] بر دل تو [نازل كرده است] تا از بيم‌دهندگان باشي. به زبان عربي روشن.
و در جايي ديگر مي فرمايد: « وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ مَرْيَمَ إِذِ انتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَكَانًا شَرْقِيًّا * فَاتَّخَذَتْ مِن دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَيْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِيًّا» (مريم 16-17)
يعني: و در اين کتاب (آسمانى)، مريم را ياد کن، آن هنگام که از خانواده‏اش جدا شد، و در ناحيه شرقى (بيت المقدس) قرار گرفت؛ و ميان خود و آنان حجابى افکند (تا خلوتگاهش از هر نظر براى عبادت آماده باشد). در اين هنگام، ما روح خود (جبرئيل) را بسوى او فرستاديم؛ و او در شکل انسانى بى‏عيب و نقص، بر مريم ظاهر شد!
و حق‌ تعالي‌ جبرئيل را روح‌ ناميد زيرا دين‌ به‌ وسيله‌ وحيي‌ كه‌ او حامل‌ آن‌ است‌ زنده‌ مي‌شود (و جان مي گيرد).
در ضمن جنسيت روح بر احدي جز الله تعالي مشخص نيست، خداوند متعال ميفرمايد:
« وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَمَا أُوتِيتُم مِّن الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً» (اسرا 85)
يعني: «و از تو درباره‌ روح‌» يعني‌: از حقيقت‌ و كنه‌ آن‌ «مي‌پرسند» اين‌ همان‌ روحي ‌است‌ كه‌ انسان‌ به‌وسيله‌ آن‌ خلعت‌ حيات‌ در بر مي‌كند، همان‌ روحي‌ كه‌ خداوند آن‌ را آفريد اما كسي‌ را از حقيقت‌ آن‌ آگاه‌ نكرد «بگو: روح‌ از امر پروردگار من ‌است‌» يعني‌: حق‌ تعالي‌ علم‌ روح‌ را در حوزه‌ اختصاص‌ خود قرار داده‌ و انبياي ‌خويش‌ را بر آن‌ آگاه‌ نكرده‌ است‌ «و به‌ شما از علم‌ داده‌ نشده‌ مگر اندكي‌»يعني‌: علمي‌ كه‌ خداوند متعال‌ آن‌ را به‌ شما داده‌، اندك‌ است‌ و هر قدر علم‌ بشر و ميدان‌ مدنيت‌ انكشاف‌ يابد، بشر از گستره‌ بي‌كران‌ معلومات‌ جز اندكي‌ از علم‌ بهره‌ ندارد و معلومات‌ آن‌ نسبت‌ به‌ مجهولاتش‌ بسيار ناچيز است‌.
از سياق‌ آيه‌ بر مي‌آيد كه‌ اين‌ معني‌ هرچند در كل‌ علوم‌ مصداق‌ دارد اما بيشتر ناظر بر علم‌ و دانش‌ بشر در باره‌ روح‌ است‌.
قابل‌ ذكر است‌ كه‌ موضوع‌ روح‌ در تورات‌ نيز مبهم‌ باقي‌ گذاشته‌ شده‌ است‌.

والله اعلم
وصلي الله وسلم علي محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين
سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com