قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

سنتهای ملاقات با مردم

1- سلام

از رسول الله -صلى الله علیه وسلم- سؤال شد: کدام اسلام خوب است؟ فرمود: غذا بدهی، و بر هر کسی که مي‌شناسی و نمي‌شناسی سلام بکنی». (رواه البخاری ومسلم).

مردی بر پیامبر -صلى الله علیه وسلم- وارد شد آنگاه عرض کرد: السلام علیکم. رسول خدا جوابش را داد، آن مرد نشست، حضرت -صلى الله علیه وسلم- فرمود: «ده تا» سپس شخصی دیگری آمد و گفت: السلام علیکم ورحمة الله. رسول خدا جوابش را داد، آن مرد نشست حضرت -صلى الله علیه وسلم- فرمود: «بیست تا» سپس شخص دیگری آمد و گفت: السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته، پیامبر جوابش را داد، آنمرد نشست، پیامبر -صلى الله علیه وسلم- فرمود: «سی تا». (رواه أبوداود وحسنه الترمذی).

بنگر ای مسلمان، آنکسی که سلام را بطور کامل نمي‌گوید چقدر اجر پاداش را از دست داده است، پس اگر تکمیل کند 30 نیکی بدست مي‌آورد و هر نیکی با کمترین تقدیر به ده نیکی تبدیل مي‌گردد پس مجموع نیکیهای سلام 300 نیکی، و گاهی بیشتر نیز مي‌باشد، لذا ای برادر عزیزم زبان خود را به تکمیل کردن لفظ سلام تا «برکاته» عادت بده تا این پاداش بزرگ را بدست آوری.

شخص مسلمان در شبانه‌روز بارها و بارها سلام می کند. مثلاً هنگام ورود به مسجد به حاضرین در مسجد سلام مي‌کند، هنگام بیرون شدن از مسجد، هنگام ورود به منزل، هنگام خروج از منزل ... ای برادر، هرگز فراموش نکن که سنت چنین است که شخص وقتی مي‌خواهد از کسی جدا شود باید سلام بکند، بدلیل حدیث: «هر گاه یکی از شما به مجلسی وارد شد باید سلام بکند، و هر گاه خواست از آنها جدا شود نیز سلام بکند، زیرا که سلام اولی سزاوارتر از دومی نیست». (رواه أبوداود والترمذی).

اگر مسلمان بر سلام‌کردن محافظت کند و در هر ورود و خروج از مسجد و خانه، و محل کار و در راه و هنگام مکالمات تلفنی، و ... در شبانه‌روز بیش از 20 بار می شود و شاید هم بیشتر باشد.



2- لبخندزدن

بدرستی که پیامبر اکرم -صلى الله علیه وسلم- فرمود: «هرگز چیزی از (کارهای) خوب و نیک را کوچک نشمار، اگر که برادر (مسلمانت) را با لبخند ملاقات کنی». (رواه مسلم).



3- مصافحه کردن

حضرت رسول الله -صلى الله علیه وسلم- فرموده است: «هنگامی که دو مسلمان با همدیگر ملاقات مي‌کنند پس دست همدیگر را مي‌گیرند و مصافحه مي‌کنند، پیش از اینکه از یکدیگر جدا شوند گناهانشان آمرزیده مي‌شود». (رواه أبوداود والترمذی وابن ماجه).

امام نووی مي‌فرماید: بدانکه اینگونه سلام و مصافحه هنگام هر دیدار مستحب مي‌باشد.

پس ای برادر مسلمان، بکوش که هنگامی که به کسی سلام مي‌کنی با چهره‌ای باز وخندان با او ملاقات کنی و دست او را بگیری و با وی مصافحه نمائی، تا اینکه یک وقت به سه سنت عمل کرده باشی.



4- گفتار نیکو (کلمه طیبه)

خداوند بزرگ مي‌فرماید:

﴿وَقُلْ لِعِبَادِی یقُولُوا الَّتِی هِی أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیطَانَ ینْزَغُ بَینَهُمْ إِنَّ الشَّیطَانَ كَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوّاً مُبِیناً﴾ (الإسراء: 53).

ترجمه: به بندگانم بگو: سخنی را بگویند که بهترین باشد. همانا شیطان میان شان دشمنی و آشوب می افگند زیرا که شیطان دشمن آشکار انسان است.

و رسول اکرم -صلى الله علیه وسلم- فرمود: «گفتار خوب و نیک گفتن صدقه است». (رواه البخاری و مسلم).

گفتار نیکو: شامل ذکر و دعا و سلام ومدح و ستایش و ادب بزرگواری در اخلاق و کردار مي‌باشد.

گفتار خوب و پسندیده: مانند جادو در انسان اثر مي‌گذارد و خاطر او را آسوده مي‌گرداند و آرامش به دل او وارد مي‌کند.

گفتار نیکو و پسندیده: بیانگر آن نور و هدایتی است که در قلب مؤمن وجود دارد.
پس ای برادر بزرگوار، هیچ فکر کرده‌ای که از صبح تا شب با سخن نیکو و پسندیده زندگی خود را آباد کنی، زیرا که همسرت، فرزندت، همسایگان و دوستانت، و خدمتگزارانت وکسانی که با آنها سر و کار داری همه نیازمند سخن و گفتار نیک و پسندیده‌ات هستند.





برگرفته از کتاب: بیش از 1000 سنت در شبانه‌روز
نویسنده: خالد الحسینان
مترجم: دکتر حسین تاجی گله‌داری