قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

حفصه (رضی الله عنها) دختر عمر فاروق
 
امانت‌دار کتاب الهی (قرآن)
حفصه (رضی الله عنها) بعد از این که همسرش را از دست داد مفتخر شد تا با رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و سلم  ازدواج نماید و در زمره‌ی امهات المؤمنین (مادران مؤمنان) به شمار آید. او همان بانویی است که جبرئیل (بر وارستگی و درستکاری او گواهی می‌دهد) و خطاب به رسول‌خدا صلی الله علیه و سلم  می‌فرماید : ای محمد صلی الله علیه و سلم  ، حفصه (رضی الله عنها) زنی است شب زنده‌دار که بسیار روزه‌ می‌گیرد و در بهشت همسرت خواهد بود.»[1]
آن بزرگ بانوی مسلمان را خداوند به امانتداری کتاب خویش مفتخر نمود. و تا وقتی که در قید حیات بود از کتاب خداوند (قرآن) محافظت کرد و تمامی تلاش خود را در نگهداری این مهم مبذول داشت.
در آن زمان قرآن بر استخوان‌های کتف شتر یا بر سنگ‌های سفید و مخصوص یا بر چوبه‌ی برگ‌های درخت خرما نوشته می‌شد. به علاوه، اصحاب گرامی رسول‌خدا صلی الله علیه و سلم  سعی می‌کردند با حفظ قرآن، آن را بر دلهای پاک خویش منقوش سازند. در زمان ابوبکر صدیق رضی الله عنه  قرآن به طور پراکنده و در چنین مصادری حفظ می‌شد، تا این که تمامی قرآن را در مصحف‌هایی جمع‌آوری کردند و آنها را به عنوان مجموعه‌ای از مصاحف که کل قرآن را در برمی‌گرفت به ابوبکر صدیق رضی الله عنه  سپردند. آن صحابی بزرگوار تا پایان عمر از این مجموعه‌ی مهم محافظت کرد و در آخرین لحظه‌های عمر، این امانت الهی را به عمر فاروق رضی الله عنه  سپرد. بعد از شهادت عمر رضی الله عنه  آن مجموعه در اختیار حفصه (رضی الله عنها) قرار گفت و نگهداری از این امانت عظیم بدو سپرده شد.
وقتی اسلام در جای جای عالم منتشر شد و شهرهای زیادی توسط مسلمانان فتح گردید، مسلمانان در شهرها و کشورهای مختلف به تعلیم قرآن پرداختند و هر کس با قرائت خاصی قرآن را تلاوت می‌کرد. حذیفه بن یمان رضی الله عنه  متوجه اختلاف قرائت میان اصحاب گردید و هراسان نزد عثمان رضی الله عنه  ،خلیفۀ وقت، شتافت.
او خطاب به امیرالمؤمنین عثمان رضی الله عنه   فرمود : ای امیرالمؤمنین، قبل از این که این امت در بارۀ قرآن دچار اختلاف شوند آنها را دریاب...!
عثمان رضی الله عنه  نظر حذیفه را تأیید کرد و حفصه دختر عمر رضی الله عنه  را احضار نمود و از او خواست تا مجموعه‌ی قرآنی که توسط پدرش به امانت نزد او سپرده شده است را بیاورد تا از آن نسخه‌برداری کنند و قرائتی واحد را در میان مردم رواج دهند.
حفصه (رضی الله عنها) به خواسته‌ی عثمان رضی الله عنه  لبیک گفت و مصحف ها را نزد او فرستاد. امیرالمؤمنین دستور داد تا گروهی خاص از صحابه به نسخه‌برداری از این مصاحف همت گمارند.
گروهی که این کار مهم و در عین حال دشوار را عهده‌دار شدند، عبارت بودند از:
1- زید بن ثابت انصاری رضی الله عنه
2- عبدالله بن زبیربن عوام رضی الله عنه
3- سعید بن عاص اموی رضی الله عنه
4- عبدالرحمن بن حارث بن هشام مخزومی رضی الله عنه
عثمان رضی الله عنه  به ارشاد این حضرات پرداخت و فرمود : اگر در قرائتی با زیدبن ثابت اختلاف داشتید و قرائت شما با قرائت او متفاوت بود آن را به لهجه‌ی قریش بنویسید، زیرا قرآن با لهجه‌ی قریش نازل شده است.
نسخه‌برداری از کتاب خدا به بهترین وجه صورت گرفت و قرآن‌های نسخه‌برداری شده به شهرهای مختلف ارسال شد. بدین ترتیب، عثمان رضی الله عنه  موفق شد یک قرائت واحد را در تلاوت قرآن مرسوم نماید تا مردم دچار اختلاف نشوند و نسخه‌ی اصلی را که از حفصه (رضی الله عنها) گرفته بود، بدو بازگرداند تا همچنان در حفاظت آن بزرگ‌بانو باشد.
حفصه (رضی الله عنها) تا پایان عمر از هیچ تلاشی در حفظ و نگهداری امانتی که به او سپرده شده بود، دریغ نکرد تا این  که از دار فانی رخت بر بست و در بهشت خداوندی به همسرش، رسول‌خدا صلی الله علیه و سلم  پیوست.
بعد از رحلت او این امانت به برادرش عبدالله بن عمر رضی الله عنه  سپرده شد.
این مصحف را بعدها مروان بن حکم تصاحب کرد و ...


[1]- مؤلف، نفس حدیث را نقل نکرده است و فقط به صورت جمله‌ی نقلی به بیان مطلب پرداخته است. لذا تخریج حدیث هر چند غیرممکن نیست اما بسیار دشوار است و مجال آن برای این حقیر نمی‌باشد. (مترجم)


از کتاب:
اسوه‌های راستین برای زن مسلمان، تألیف: احمد الجدع، ترجمه: عبدالصمد مرتضوی، انتشارات ایلاف
 
مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
IslamWebPedia.Com