قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

اسلام آوردن عبدالله بن زبعری، شاعر قریش

بعد از فتح مکه، عبدالله بن زبعری سهمی که از دشمنان سرسخت اسلام بود، فرار کرد، اما دیری نگذشت که اشعار حسان که علیه او سروده بود، به گوشش رسید. حسان در این اشعار، او را ترسو و فراری توصیف کرده بود و در بخشی از آن گفته بود:
لاتعد من رحلاً احلک بُغضُهُ
نجران من عیش احذَّ لیم[1]
از خدا می خواهیم که این مرد بزرگ (محمد) را برای ما زنده نگه دارد؛ کسی که خشم و غضبش تو را به نجران فراری داده است. به امید اینکه از زندگی بهره خوشی نبینی و مشمول خشم و عذاب الهی گردی.
احساسات زبعری با اطلاع از این اشعار، برانگیخته شد بنابراین، این اشعار او را به تفکر وادار نمود و سرانجام مشمول لطف خدا قرار گرفت و به قصد مسلمان شدن راهی مکه گردید. در مکه با پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم ملاقات نمود و اسلام خود را اعلام کرد و از پیامبر خواست تا برایش طلب آمرزش نماید. آن حضرت فرمود: اسلام، موجب آمرزش گناهان گذشته می‌گردد.[2]
سپس پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم او را نزدیک خود آورد و با وی مؤانست نمود و به او جامه‌ای بخشید.[3]
تمامی راویان بر این عقیده‌اند که ابن زبعری بعد از آنکه مسلمان شد، در اشعاری که سرود از کردار گذشته خود معذرت خواهی نمود.[4]
ابن عبدالبر می‌گوید: اشعاری که ابن زبعری در مدح پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم سرود، ناسخ مضمون اشعاری است که او در زمان جاهلیت سرود.[5]
ابن کثیر می‌گوید: ابن زبعری از بزرگ‌ترین دشمنان اسلام و از شاعرانی بود که با تمام نیرو به هجو مسلمانان می‌پرداخت؛ سپس خداوند بر او منت گذاشت و توبه کرد و مسلمان شد و به دفاع از اسلام پرداخت[6] و شعر زیر از اشعار معروفی است که در مدح پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم و معذرت‌خواهی از ایشان سروده است:
إنی لمعتذر إلیک من الذی
أسدیت إذا أنا فی الضلال أهیم
فالیوم آمن بالبنی محمد
قلبی و مخطیء هذه محروم
مضت العداوة و انقضت أسبابها
و دعت أواصر بیننا و حلوم
فاغفر فدیً لک و الدی کلاهما
زللی فإنک راحم مرحوم
و...
«من از آنچه در زمان گمراهی و سرگردانی مرتکب آن شده‌ام، معذرت‌خواهی می‌نمایم و امروز قلبم به پیامبر خدا(محمد) ایمان می‌آورد که قبلاً در خطا و حرمان بوده است.
دشمنی و اسباب آن تمام شد و پیوندها و بردباری بین ما حاکم گشت؛ پس پدر و مادرم فدایت باد، لغزشهایم را ببخش؛ زیرا تو رحم‌کننده و رحم‌شونده هستی.»


[1]- البدایة و النهایه، ج 4، ص 307.
[2]- المغازی، ج 2، ص 848.
[3]- الاعلام، زرکلی، ج 4، ص 87 – الاصابه، ابن حجر، ج 2، ص 308.
[4]- الصحابی الشاعر عبدالله بن زبعری، ص 97.
[5]- الاستیجاب، ابن عبدالبر، ج 2، ص 310.
[6]- البدایة و النهایة، ج 4، ص 308.



برگرفته از:
الگوی هدایت (تحلیل وقایع زندگی پیامبر اکرم)، جلد دوم، مؤلف : علی محمّد صلّابی، مترجم: هیئت علمی انتشارات حرمین.
 
مصدر:
سایت دائرة المعارف شبکه اسلامی
IslamWebPedia.Com