|
|
|
|
قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل». |
|
|
|
فقه>مفاهیم و اصطلاحات فقهی>تكفين ميت
شماره مقاله : 316 تعداد مشاهده : 359 تاریخ افزودن مقاله : 27/5/1388
|
|
1-حكم آن:
تكفين ميت به وسيله جامه‌اي‌كه همه تن او را بپوشاند حتي اگريك جامه هم باشد فرض‌كفايه است. بخاري از خباب روايت كرده است‌كه گفته است: همراه پيامبر صلي الله عليه و سلم هجرت‌كرديم و در جستجوي رضاي خدا بوديم، بنابراين به پاداش خويش در پيشگاه خداوند رسيديم،گروهي از ما مردند و پاداشي در دنيا نصيب آنان نشد. از جمله مصعب بن عميركه در جنگ احد بشهادت رسيد. ما چيزي نداشتيم كه برايش كفن بسازيم، مگر عباي پشمينه‌اي كه هرگاه با آن سرش را مي‌پوشانديم، پاهايش بيرون مي‌ماند و هرگاه با آن پاهايش را مي‌پوشانديم سرش بيرون مي‌ماند،كه پيامبر صلي الله عليه و سلم بماگفت: سرش را با عبا و پاهايش را باگياهي خوشبوي‌كه “اذ‌خر“ نام دارد بپوشانيم.
2-سنتهاي تكفين:
1-پاكيزه و تميزو پوشاننده تن مرده باشد. زيرا ابن ماجه و ترمذي‌كه آن را حسن دانسته است از ابوقتاده روايت كرده‌اند كه پيامبر صلي الله عليه و سلم گفت:" إذا ولي أحدكم أخاه فليحسن كفنه [هرگاه يكي ازشما متصدي تكفين برادر مسلمانش شد، به نيكي برايش‌كفن بسازد و خوب آن را انجام دهد]".
٢-خوب است‌كه‌كفن سفيد باشد. زيرا احمد و ابوداود و ترمذي‌كه آن را صحيح دانسته است از ابن عباس روايت كرده‌اند كه پيامبر صلي الله عليه و سلم گفت:" البسوا من ثيابكم البيض فإنها من خير ثيابكم، وكفنوا فيها موتاكم [جامه‌هاي سفيد خود را بپوشيد چون آنها بهترين جامه‌هاي شما هستند و مردگانتان را نيزدرجامه سفيدكفن‌كنيد]".
٣-پسنديده است‌كه‌كفن را خوشبوكنند. چه احمد و حاكم‌كه آن را صحيح دانسته است، از جابر روايت كرده‌اند كه پيامبر صلي الله عليه و سلم گفت:" إذا أجمرتم الميت فأجمروه ثلاثا [هرگاه ميت را بخور داديد سه بار بخورش دهيد]". ابوسعيد و ابن عمرو ابن عباس سفارش‌كرده بودند با “عود“كفنشان بخور داده شود.
٤-خوب است‌كه‌كفن مرد سه تكه وكفن زن پنج تكه باشد.گروه محدثين از عايشه روايت‌كرده‌اندكه پيامبر صلي الله عليه و سلم را در سه جامه سفيد نازك تازه‌‌كتاني،كفن‌كردند كه پيراهن و عمامه نداشت. ترمذي‌گفته است بيشتراهل علم ازاصحاب پيامبر صلي الله عليه و سلم و ازديگران چنين عمل مي كنند. سفيان ثوري‌گفته است مرد را در سه جامه‌كفن مي‌كنند خواه يك پيراهن ودوملافه يا سه تا ملافه باشد. اگرسه ملافه نباشد يك جامه يا دو جامه‌كافي است، ولي اگركسي داشته باشد سه جامه بهتراست‌كه راي شافعي واحمد واسحاق نيزچنين است.گفته‌اندكه‌كفن زن خوب است پنج جامه باشد. ام عطيه‌گفته است‌كه پيامبر صلي الله عليه و سلم يك لنگ و يك پيراهن و يك مقنعه و دو ملافه به وي داده است. ابن المنذر مي‌گويد بيشتر اهل علم‌برآنندكه زن در پنج جامه كفن شود.
٣-تكفين مرده‌اي در احرم بوده باشد:
هرگاه كسي در حال داشتن احرام حج بميرد، همچون ديگران غسل داده مي‌شود و او را در جامه احرام‌كفن مي‌كنند و سرش را نمي‌پوشانند و او را خوشبو نمي‌كنند، چون هنوز حكم احرام او باقي است. چون‌گروه محدثين از ابن عباس روايت كرده‌اندكه گفت: در حالي كه مردي در عرفه همراه پيامبر صلي الله عليه و سلم ايستاده بود، بناگاه ازمركبش فرو افتاد وگردنش شكست. خبراو را به پيامبر صلي الله عليه و سلم دادند. او فرمود: " اغسلوه بماء وسدر، وكفنوه في ثوبيه ولا تحنطوه ولا تخمروا رأسه فإن الله تعالى يبعثه يوم القيامة ملبيا [او را با آب و سدر غسل دهيد و او را در دو جامه‌اش كفن‌كنيد، او را خوشبو نكنيد وسرش را نپوشانيد. زيرا خداوند روز قيامت او را لبيك‌گويان زنده مي‌كند]". حنفيه و مالكيه مي‌گويند: اگركسي در حال احرام بميرد، احرام او پايان مي‌يابد و بمانند ديگران تكفين مي‌شود. بنابراين‌كفن او را مي‌دوزند و سرش را مي‌پوشانند و او را خوشبو مي‌كنند. و مي‌گويند: داستان آن مردكه در غرفه مرد اختصاص به وي دارد وعموميت ندارد. ولي چنين پيدا است اينكه پيامبر صلي الله عليه و سلم گفت:
لبيك‌گويان زنده مي‌شود براي هركسي‌كه در حال احرام بميرد تعميم دارد و مادامي‌كه دليلي براي اختصاص نيست، اين حكم براي ديگران نيز هست.
٤-كفن گران قيمت كراهت دارد:
لازم است‌كه‌كفن خوب و تميزباشد وگران قيمت بودن آن لازم نيست و نبايد انسان چيزي راكه از جمله عادت او نيست، بر خويش تحميل نمايد. شعبي‌گفته
است‌كه علي بن ابيطالب به من‌گفت:كفن را از پارچه‌گرانقيمت نسازيد، زيرا من از پيامبر صلي الله عليه و سلم شنيده‌ام‌كه مي‌گفت:" " لاتغالوا في الكفن فإنه يسلب سلبا سريعا [كفن را از پارچه‌گرانقيمت نسازيد زيرا بزودي پاره مي‌شود و از بين مي‌رود]". بروايت ابوداود كه در زنجيره راويان آن ابومالك وجود دارد،كه درباره او انتقاد شده است. حذيفه گفت: از پارچه‌گرانقيمت براي من‌كفن نسازيد. دو جامه پاك و تميز براي من بخريد. ابوبكر صديق‌گفت: اين جامه مرا بشوئيد و دو جامه ديگر برآن بيفزائيد و مرا درآنهاكفن‌كنيد. عايشه به وي‌گفت: اين جامه شماكهنه است. ابوبكر درجواب اوگفت: پارچه تازه براي زندگان بهتر است تا براي مردگان. چه‌كفن مرده به ترشحات و چرك او آلوده مي‌شود.
5-كفن‌حرير:
براي مردان‌كفن حرير حلال نيست ولي براي زنان جايز است. زيرا پيامبر صلي الله عليه و سلم درباره طلا و حريرگفته است: " إنهما حرام على ذكور، أمتي حل لاناثها [طلا و حرير بر مردان امتم حرام است و براي زنان امتم حلال است]".
بعضي ازاهل علم‌كفن حريررا براي زنان مكروه مي‌دانند، زيرا آن را اسراف و اضاعه مال مي‌دانند و بعلاوه از اينكه‌كفن را از پارچه‌گرانقيمت بسازند نهي شده است وگفته‌اند: در حال حيات زن مي‌تواند از حرير براي زينت خويش استفاده‌كند و بعد از مرگ كفن ساختن ازآن روا نيست. امام احمدگفته است: از اينكه زن را در پارچه حريري‌كفن‌كنند خوشم نمي‌آيد و حسن و ابن المبارك و اسحاق آن را مكروه مي‌دانند. ابن المنذرگفته است: از غير آنان مخالفت با آنان را سراغ ندارم.
6-تهيه كفن ميت از سرمايه او كارسازي ميگردد:
اگركسي مرد ومالي از خود بجاي‌گذاشت، ازآن براي اوكفن تهيه ميگردد و هزينه آن از سرمايه او پرداخت مي‌شود. اگر او خود چيزي نداشته باشد، هزينه تكفين او بعهده‌كسي است،كه نفقه ميت به وقت زندگي بعهده او بوده است. اگركسي نداشت‌كه نفقه‌اش بعهده او بوده باشد، هزينه تكفين از بيت‌المال مسلمين پرداخت ميگردد. اگر بيت‌المال نباشد، هزينه تكفين بعهده خود مسلمين است. زن نيز حكم مرد را دارد. ابن حزم‌گفته است: هزينه تكفين و تدفين زن مرده از سرمايه او پرداخت مي‌شود وشوهرملزم به پرداخت آن نيست. زيرا جزبمفاد نص قرآن يا سنت رسول اكرم صلي الله عليه و سلم نمي‌توان در اموال مسلمين تصرف نمود، چه پيامبر صلي الله عليه و سلم گفته است:" إن دماءكم وأموالكم عليكم حرام [بيگمان ريختن خون شما مسلمانان و استفاده غيرمشروع از اموالتان، بر شما حرام است، بايد از آن پرهيز كنيد]".
خداوند نفقه ولباس و منزل وماوي دادن به زن‌رابرشوهرواجب‌كرده است و دراصطلاح شرع،كفن جزء پوشاك وگور جزء منزل و ماواي سكونت نيست.
به نقل از:
فقه السنه ، تأليف سيد سابق، مترجم محمود ابراهيمي، تهران، ناشر مردم‌سالاري، دوم 1387.
|
بازگشت به ابتدای
صفحه
بازگشت به نتایج قبل
چاپ
این مقاله
ارسال مقاله به دوستان |
|
|
 |
|
|
|
