قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

زید بن ثابت و فراگیری زبان یهود در سال چهارم هجری

خارجه بن زید بن ثابت از زید بن ثابت روایت می‌كند كه رسول خدا  صلی الله علیه و سلم  به وی دستور داد تا زبان یهود را فراگیرد و هر وقت آنها به وی نامه می‌نوشتند، زید نامه‌های یهود را برای رسول خدا می‌خواند[1]. زید در مدت پانزده روز زبان آنها را فراگرفت.
در روایتی دیگر آمده است كه زید را هنگام ورود پیامبر به مدینه نزد وی آوردند و گفتند: این پسر از بنی‌نجار است و چند سورة از قرآن را حفظ دارد. رسول خدا صلی الله علیه و سلم  خوشحال شد و فرمود: «ای زید كتاب یهود را فراگیر؛ چرا كه من برآنها اعتماد ندارم.» زید می‌گوید: من تعالیم آنها را فراگرفتم و در طی پانزده شب به طور کامل در آن مهارت پیدا كردم و بعد از آن نامه‌های آنها را برای رسول خدا و نامه‌های رسول خدا را برای آنها می‌خواندم.[2]
از این روایت چنین استنباط می‌گردد که سخنگوی دولت از جایگاه خاص و مهمی برخوردار است و از آنجا كه بر پیامهای صادره و وارده اطلاع دارد، بر اسرار و رموز حكومت مطلع است بنابراین، معقول نیست تا هر فردی در چنین سمتی منصوب شود. رسول خدا صلی الله علیه و سلم نیز به دلیل حساس بودن چنین منصبی به زید دستور داد تا زبان یهود را فراگیرد[3] و زید نیز در مدت پانزده روز این امر را انجام داد كه این امر بیانگر توانایی و حافظة وی می‌باشد و ایشان از كسانی است كه در زمان حیات رسول خدا قرآن را به طور کامل حفظ نمود و از مشهورترین كاتبان وحی شد. همچنین زید در زمان صدیق اكبر به تنهایی مسئولیت نوشتن قرآن را به عهده گرفت و در زمان عثمان نیز یكی از كاتبان وحی بود و باید توجه داشت كه این دستور رسول خدا مبنی بر فراگرفتن زبان یهود دلیل آن است كه اسلام در شرایط ضرورت و نیاز، مسلمانان را تشویق به جمع‌آوری اطلاعات و كسب دانش و علوم و زبان بیگانگان می‌كند.[4]
 


[1]- البخاری، کتاب الأحکام، شماره 7195.
[2]- سیر اعلام النبلاء، ج 2، ص 429.
[3]- زید بن ثابت کاتب الوحی و جامع القرآن، صفوان داوودی، ص 80-81.
[4]- السیرة النبویة، أبی شهبه، ج 2، ص 249.



برگرفته از:
الگوی هدایت (تحلیل وقایع زندگی پیامبر اکرم)، جلد دوم، مؤلف : علی محمّد صلّابی، مترجم: هیئت علمی انتشارات حرمین.