قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

اعتقاد ائمه در مورد ابوبکر صدیق رضی الله عنه 

س – لطفا به اختصار عقیده ائمه اهل بیت را در مورد ابوبکر صدیق رضی الله عنه بیان کنید؟ 
ج *- علی علیه السلام  نمازهای پنجگانه را پشت سر ابوبکر صدیق رضی الله عنه   خواند و به امامت او راضی بود[1].
شیخ سلیم بن قیس گفته: «علی بن ابی طالب علیه السلام  گفت: خالد بن ولید در حالی که شمشیر به گردن آویخته بود در کنار من به امامت ابوبکر به نماز ایستادیم...»[2].
طبرسی مرجع شیعه گفت: «سپس برخاست و آماده نماز شد و در مسجد حاضر شد و پشت سر ابوبکر به نماز ایستاد و خالد بن ولید در کنارش نماز می­خواند...»[3].
طوسی شیخ شیعه می­گوید: «این مسلّم است چون ظاهر و آشکار است»[4].
*- به تواتر از علی علیه السلام  روایت  شده که گفت: «بهترین فرد این امت بعد از پیامبرش ابوبکر و عمر هستند»[5]. 
و نیز فرمود: «هر کسی پیش من آورده شود که مرا بر ابوبکر و عمر برتری داده  باشد او را به جرم افترا شلاق می زنم»[6].
*- و وقتی علی علیه السلام  را در مورد علت بیعت خود با ابوبکر پرسیدند گفت: «اگر ما ابوبکر را اهل خلافت نمی­دیدیم او را انتخاب نمی­­کردیم»[7].
*- وقتی به علی علیه السلام  گفته شد: آیا برای تعیین جانشین وصیت نمی­کنی؟ گفت: «پیامبر صلی الله علیه و سلم  جانشین تعیین نکرد که من تعیین کنم، ولی اگر خداوند نسبت به مردم اراده نیک داشته باشد آنها را بر بهترینشان متفق و متحد می­نماید همانگونه که بعد از پیامبر صلی الله علیه و سلم  آنها را بر بهترین شخص متفق کرد»[8].
*- همچنین علی علیه السلام  در خطبه­اش گفت: « با آنچه آنها را اصلاح کردی ما را اصلاح کن... به او گفته شد: آنها کیستند؟ گفت: «ابوبکر و عمر دو امام هدایت، هر کس به آنها اقتدا کند مصون می ماند، و هر کس از آثار و روش ایشان پیروی نماید به راه راست هدایت می­شود»[9].
و گروهی از عراق نزد علی بن حسین آمدند و در مورد ابوبکر و عمر و عثمان رضی الله عنهما  سخنان ناشایستی گفتند، وقتی سخنانشان تمام شد علی بن حسین علیه السلام  گفت: به من بگویید آیا شما از مهاجران اول هستید که خداوند در مورد آنها فرموده است:
{ لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَيَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ (٨) } مهاجرینی كه از خانه و كاشانه و اموال خود بیرون رانده شده‌اند . آن كسانی كه فضل خدا و خوشنودی او را می‌خواهند ، و خدا و پیغمبرش را یاری می‌دهند . اینان راستانند .(حشر:٨)     
 گفتند: نه.
 گفت: آیا شما کسانی هستید که خداوند در مورد آنها فرمود:{ وَالَّذِينَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالإيمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (٩) }(حشر:٩)
 یعنی: آنانی كه پیش از آمدن مهاجران خانه و كاشانه (آئین اسلام) را آماده كردند و ایمان را (در دل خود استوار داشتند) كسانی را دوست می‌دارند كه به پیش ایشان مهاجرت كرده‌اند ، و در درون احساس و رغبت نیازی نمی‌كنند به چیزهائی كه به مهاجران داده شده است ، و ایشان را بر خود ترجیح می‌دهند ، هرچند كه خود سخت نیازمند باشند . ، گفتند: نه!
گفت: شما گفتید که از این دو گروه نیستید، و من گواهی می دهم که شما از کسانی نیستید که خداوند در مورد آنان فرمود:
{ وَالَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلإخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالإيمَانِ وَلا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ (١٠) } (حشر:١٠)
یعنی: كسانی كه پس از مهاجرین و انصار به دنیا می‌آیند ، می‌گویند : پروردگارا ! ما را و برادران ما را كه در ایمان آوردن بر ما پیشی گرفته‌اند بیامرز . و كینه‌ای نسبت به مؤمنان در دلهایمان جای مده ، پروردگارا ! تو دارای رأفت و رحمت فراوانی هستی
(سپس گفت:) از نزد من بیرون بروید، خداوند با شما کارش را بکند»[10].
و ابو عبدالله یادآور شده: «پیامبر صلی الله علیه و سلم  ابوبکر رضی الله عنه   را صدّیق نامید»[11].
و ابو جعفر باقر را در مورد آراستن شمشیر پرسیدند،گفت: اشکالی ندارد چون ابوبکر صدیق صلی الله علیه و سلم  شمشیرش را آراسته است.
راوی می گوید: گفتم: تو می­گویی صدّیق، گفت: «بله صدیق! بله صدیق! بله صدیق! و هر کسی او را صدیق نگوید خداوند گفته او را در دنیا و آخرت راست نگرداند و تصدیق نکند»[12].
و گروهی از رؤسا و اشراف کوفه که با زید بیعت کرده بودند نزد او حضور یافتند و به او گفتند: رحمت خداوند بر شما، در مورد ابوبکر و عمر چه می­گویی؟ زید رضی الله عنه   گفت: در مورد آنها جز خیر و نیکی چیزی نمی­گویم، همانگونه که از اهل بیتم در مورد آنان جز خیر چیزی نشنیده­ام، آن دو نه به ما ستم نکردند و به غیر ما ستم نکرده­اند، و به کتاب خدا و سنّت پیامبرش صلی الله علیه و سلم  عمل کردند.
وقتی اهل کوفه این سخنان را از او شنیدند او را ترک کردند و به برادرش باقر روی آوردند، بنابراین زید رضی الله عنه   گفت: «رفضونا الیوم»: امروز ما را ترک کردند.
از این روی این گروه رافضه نامیده شدند[13].
و شیخ شیعه نشوان حمیری از او روایت کرده است که وقتی آنها به او گفتند: از آن دو (ابوبکر و عمر) اظهار بیزاری کن و گر نه ما تو را ترک می­کنیم، گفت: «الله اکبر، پدرم به من گفت: پیامبر صلی الله علیه و سلم  خطاب به علی علیه السلام فرمود: به زودی قومی خواهند آمد که ادعای محبت ما را ­می­کنند، آنها علامتی دارند که با آن شناخته می­شوند هرگاه آنان را یافتید ایشان را بکشید زیرا مشرک هستند. بروید شما رافضه هستید.!![14]


[1] - الاحتجاج ، ص 53 طبرسی ، السقیفه ، ص 203 معروف به کتاب سلیم بن قیس و مراة العقول مجلسی ، ص 388
[2]- كتاب سليم بن قيس ص228.
[3] - الاحتجاج طبرسي ج1/126، و  مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول ص388 مجلسي .
[4] - تلخیص الشافی ، ص 354 طوسی ، که مجموعه دو کتاب از کتاب های معتبر چهار گانه شیعه است ، التهذیب و الاستبصار در آن جمع شده اند .
[5] - الصوارم المهرقه ، ص 25 شوشتری تستری .
[6] - العیون و المحاسن مجلسی 2 / 122 – 123 .
[7] - شرح نهج البلاغه 1 / 130 و 2 / 45 و 6 / 40 و ن ک الاحتجاج طبرسی ، ص 50 .
[8] - الشافی فی الامامة علم الهدی ، مرتضی علی بن حسین ، ص 171 .
[9] -  تلخیص الشافی طوسی 2 / 428 چاپ نجف و الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم 3 / 149 .
[10] - کشف الغمه فی معرفة الائمه 2 / 78 اربلی متوفای 693 هجری ، و الصوارم المهرقه ، ص 249 قاضی نورالله شوشتری متوفای 1019 .
[11] - تفسیر البرهان بحرانی ج 2 / 125 .
[12] - الصوارم المهرقه ، ص 235 .
[13] - ناسخ التواریخ 2 / 590 ، تحت عنوان احوال الامام زین العابدین ، میرزا تقی خان سپهر .
[14] - الحور العین حمیری ، ص 185 .


 
 
به نقل از: سؤال و جوابهایی در مورد شیعیان اثنا عشری، تألیف:  عبدالرحمن بن سعد الشثری، مترجم: اسحاق دبیری