قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

پیدایش شیعه

س  – اصل مذهب شیعه از کجا نشأت گرفته است؟ 

ج – قول راجح نزد علمای محقق شیعه این است که نخستین کسی که نهال مذهب شیعه را کاشت و آن را پدید آورد؛ عبدالله بن سبأ یهودی بود، همانگونه که کتاب­های شیعه اعتراف می­کنند.

آنچه در کتاب های شیعه با صراحت آمده است حاکی از آن است که اوّلین کسی که مقوله امامت علی رضی الله عنه  به میان آورد؛ عبدالله بن سبأ یهودی بود، و این همان عقیده منصوص بودن امامت علی است که اساس تشیع است، و نیز عبدالله بن سبأ اولین کسی بود که عیب جویی و طعنه زدن به پدرزن­های پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم  ؛ یعنی ابوبکر و عمر رضی الله عنهما و طعنه زدن به داماد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم  یعنی عثمان رضی الله عنه  را اظهار کرد، و او نیز برای نخستین بار مقوله­ی رجعت و بازگشت مردگان به این دنیا را مطرح کرد.

عالم شیعی محمّد حسین عاملی می گوید: «بعد از آنکه ابوبکر به خلافت رسید؛ کلمه­ی شیعه به فراموشی سپرده شد و مسلمین تا اواخر ایام خلافت خلیفه سوم یک گروه بودند».[1]

علامه نوبختی شیعه می­گوید: «سبئیه که یاران و طرفداران عبدالله بن سبأ بودند دم از امامت علی رضی الله عنه  زدند و گفتند: امامت علی را خداوند فرض کرده است، او کسی بود که به ابوبکر و عمر و عثمان رضی الله عنهم  و صحابه طعنه زد و از آنها اظهار بیزاری کرد و ادعا می­کردعلی رضی الله عنه  او را به این کار دستور داده است، آنگاه علی رضی الله عنه  او را دستگیر کرد و در مورد ادعایش او را مورد پرس و جو قرار داد، ولی به آنچه گفته بود اعتراف کرد، آنگاه علی فرمان قتل او را صادر کرد.

گروهی از علما گفته اند: عبدالله بن سبأ یهودی مسلمان شد و دوستدار علی گردید». او زمانی که یهودی بود در مورد یوشع بن نون[2] همین سخن را می­گفت، سپس وقتی تظاهر به مسلمان بودن کرد همان سخن را در مورد علی می­گفت، و او اولین کسی بود که اظهار داشت امامت علی رضی الله عنه  واجب است، و از دشمنان و مخالفان او اظهار برائت کرد و آنها را تکفیر کرد، از این رو مخالفان شیعه می­گویند: «اصل و اساس تشیع و رفض از یهودیت گرفته شده است».[3]

سپس شیخ و استاد علمای مذهب شیعه «قمی» این موضوع را بیان کرده که وقتی خبر وفات علی به ابن سبأ یهودی ابلاغ شد و به او گفتند: علی وفات یافته است؛ مدعی شده که علی نمرده است، و گفت علی باز می­گردد، و در مورد او غلو نمود[4].

سؤال و جوابهايي در مورد شیعیان اثنا عشری، تألیف: عبدالرحمن بن سعد الشثری، مترجم: اسحاق دبیری