قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

[اصطلاح فقهي]
كسي‌ كه مي‌خواهد يك ‌كار مباحي‌[1] را انجام دهد، ولي راه خير و صلاح بر وي پوشيده است و در باره فرجام آن دچار ترديد مي‌باشد، سنت است كه دو ركعت نماز غير فرض بخواند. اگر چه نماز سنت راتبه با تحيه ‌المسجد و در هر وقتي از شب يا روز باشد. بعد از قرائت فاتحه هر مقدار از قرآن مي‌خواهد بخواند و بعد از آنكه سلام داد، خدا را ستايش‌ گويد و بر پيامبر او درود و سلام بفرستد. سپس دعائي را كه بخاري از جابر روايت كرده است‌، بخواند. جابر گويد: پيامبر صلي الله عليه و سلم همانگونه ‌كه سوره قرآن را به ما ياد مي‌داد، طريقه استخاره ‌كردن در هر كاري[2] را نيز به ما ياد مي‌داد و مي‌فرمود:" إذا هم أحدكم بالامر، فليركع ركعتين من غير الفريضة ثم ليقل: اللهم إني استخيرك بعلمك، وأستقدرك بقدرتك وأسألك من فضلك العظيم، فإنك تقدر ولا أقدر، وتعلم ولا أعلم، وأنت علام الغيوب، اللهم إن كنت تعلم أن هذا الامر خير لي في ديني ومعاشي وعاقبة أمري، أو قال: عاجل أمري وآجله، فاقدره لي، ويسره لي، ثم بارك لي فيه، وإن كنت تعلم أن هذا الامر شر لي، في ديني ومعاشي وعاقبة أمري، أو قال - عاجل أمري وآجله - فاصرفه عني واصرفني عنه، واقدر لي الخير حيث كان، ثم أرضني به "  وقتي‌كه رسيد به  " أللهم ان كان هذا الامر " ‌كار مورد نظرش را نام ببرد. [‌(‌يعني‌) هرگاه يكي از شما خواست كاري بكند، نخست دو ركعت نماز غير فرض بخواند، سپس اين دعا را بخواند: خداوندا از دانش تو طلب خير مي‌كنم  (‌با دانش خود مرا به سوي خير هدايت‌ كن‌) و از قدرت تو طلب قدرت و توانائي مي‌كنم و از فضل بزرگ تو طلب بخشش مي نمايم‌، چه بي‌گمان تو بر هر چيزي توانا هستي و من توانا نيستم و تو هر چيزي را مي‌داني و من چنين نيستم و تنها تو همه نهانيها را مي‌داني‌. خداوندا اگر مي‌داني ‌كه اين‌ كار (‌كار مورد نظر را نام مي‌برد) براي دين و دنيايم و سرانجام كارم بهتر و نيكو است‌، آن را برايم ميسر و مقدور و مبارك ‌گردان‌. و اگر مي‌داني‌ كه اين ‌كار (‌كار مورد نظر را نام مي‌برد) براي دين و دنيايم و سرانجام ‌كارم شر و بدي و زيان و ضرر است‌، آن را از من منصرف‌ گردان و مرا از آن منصرف ساز، و آنچه ‌كه برايم خير و نيكو است هر جا كه باشد مقدر فرما، سپس مرا بدان راضي و خرسند گردان‌]‌’‌’‌. در باره قرائت آيات مخصوصي در آن نماز، حديث صحيحي نيامده است‌، همانگونه ‌كه در باره مستحب بودن تكرار آن نيز، حديث صحيحي نقل نشده است‌. 
نووي‌ گفته‌: بعد از استخاره بايد بدانچه ‌كه دلش بر آن قرار مي‌گيرد عمل‌ كند، نه بدانچه قبلا پيش از استخاره مورد نظر و آرزويش بوده و لذا دلش بر آن قرار مي‌گيرد. استخاره ‌كننده اصولا اختيار خود را به خداوند وا مي‌گذارد و اختيار خويش را رها مي‌سازد تا خداوند او را به راه نيك هدايت نمايد والا نمي‌تواند در طلب خير از خدا و تبري از علم و قدرت خويش و نسبت دادن آن به خداوند، صادق و راستين باشد. اگر راست مي‌گويد، بعد از استخاره روا نيست به تلاش و كوشش و انتخاب خويش متكي باشد. (‌بلكه خواست خود را بدانچه ‌كه خداوند دل او را، برايش منشرح مي‌سازد موكول نمايد ) ‌. -‌و دلش بهر جهت متمايل شد، بدان عمل‌ كند و بر خداوند متوكل باشد - 


به نقل از:
فقه السنه ، تأليف سيد سابق، مترجم محمود ابراهيمي، تهران، ناشر مردم‌سالاري، دوم 1387.

پانوشت‌ها:
[1] -‌افعال  عباد  بر  پنج  قسم  است‌:  ١  و  ٢-‌ واجب  و  مندوب‌ که  انجام  آنها  مطلوب  است‌.  ٣و  ٤-‌ حرام  و  مکروه‌ که  عدم  انجام  آنها  مطلوب  است  5-‌مباح‌ که  انجام  و ترک  آن  مساوی  است‌،  و استخاره  فقط  در ا‌ین  قسم  جایز  است‌.
[2]   -شوکانی  می‌فرماید:  این  حدیث  مفید  معنی  عام  است.  بـنابر این  انسان  می‌تواند  برای  هر کار  کوچک  و  بزرگ  استخاره‌ کند.  زیرا  چه ‌بسا انجام  یا  عدم  انجام‌ کـارهای ‌کوچک  موجب  زیانهای  بزرگ  می‏‎گردد.  لذا  پیامبر(‌ص‌)  فرمود “ليسأل أحدكم ربه حتى في شسع نعله [هر یک  از  شما  با  خدای  خویش  استخاره ‌کند  حتی  درباره  بند کفشش‌]"‌.