قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

واقدى از صالح بن جعفر، از ميسور بن رفاعة، از محمد بن كعب نقل مى‏كند كه مى‏گفته است نخستين صدقه در اسلام وقفى بود كه پيامبر صلى الله عليه وسلم فرمود، و چنان بود كه مخيريق يهودى هنگام جنگ احد وصيت كرده بود كه اگر كشته شدم تمام اموال من از رسول خدا خواهد بود و او كشته شد و پيامبر صلى الله عليه وسلم اموال او را تصرف و سپس وقف بر مسلمانان فرمود.
محمد بن عمر واقدى از عبد الحميد بن جعفر، از محمد بن ابراهيم بن حارث، از عبد الله بن كعب بن مالك نقل مى‏كند كه گفته است مخيريق روز جنگ احد گفت اگر كشته شدم اموال من از محمد صلى الله عليه وسلم خواهد بود كه به هر طريق كه خداوند بر او نشان دهد مصرف كند، و نخلستانهاى او بيشترين اوقاف رسول خدا صلى الله عليه وسلم بود.
واقدى از محمد بن بشر بن حميد، از پدرش نقل مى‏كند كه مى‏گفته است از عمر بن عبد العزيز به هنگامى كه خليفه بود در خناصرة شنيدم كه مى‏گفت در مدينه و در حضور مردم از پير مردان مهاجران و انصار شنيدم كه مى‏گفتند نخلستانهاى هفت‏گانه رسول خدا كه وقف بر مسلمانان است از اموال مخيريق بوده است، و مخيريق وصيت كرده بود كه اگر كشته شدم اموال من از رسول خدا خواهد بود كه در راه خدا مصرف فرمايد. مخيريق در جنگ احد كشته شد و پيامبر صلى الله عليه وسلم فرمود: مخيريق بهترين يهودى است. گويد، آن گاه عمر بن عبد العزيز دستور داد از خرماهاى آن نخلستانها بياورند و طبقى خرما آوردند، گفت:
ابو بكر بن حزم براى من نوشته كه اين خرما محصول همان درختى است كه در روزگار پيامبر صلى الله عليه وسلم هم بوده و پيامبر هم از خرماى آن تناول فرموده است. گويد، گفتم: اى امير المؤمنين اين خرما را ميان ما تقسيم كند و تقسيم كرد و به هر يك از ما نه خرما رسيد.
عمر بن عبد العزيز مى‏گفت: به هنگام فرماندارى مدينه به اين نخلستان رفته و از خرماى همين درخت خورده‏ام، و هيچ خرمايى به آن عطر و شيرينى نديده‏ام.
واقدى از يحيى بن سعيد بن دينار، از ابو وجزة يزيد بن عبيد سعدى نقل مى‏كند كه مى‏گفته است مخيريق توانگرترين مرد بنى قينقاع و از علماى دينى يهود و به احكام تورات دانا بود، او با آنكه يهودى بود در جنگ احد براى يارى پيامبر صلى الله عليه وسلم حضور يافت و به محمد بن مسلمة و سلمة بن سلامة گفت اگر من كشته شدم اموال من به پيامبر صلى الله عليه وسلم تعلق خواهد داشت كه در راه خدا به مصرف برساند، روز شنبه كه قريش بازگشتند و مسلمانان شهدا را دفن مى‏كردند، مخيريق را كشته يافتند و بر او چند زخم بود، او را در گوشه‏يى از گورستان مسلمانان دفن كردند، بر او نماز گزارده نشد و نه در آن روز و نه پس از آن شنيده‏ نشد كه پيامبر صلى الله عليه وسلم براى او استغفار و طلب رحمن فرمايد و بجز همان كه فرمود مخيريق بهترين يهودى است چيزى ديگر نفرمود، اين بود سرانجام او.
واقدى از ايوب به ابو ايوب، از عثمان بن وثّاب نقل مى‏كند كه مى‏گفته است اوقاف كنونى رسول خدا صلى الله عليه وسلم از نخلستانهاى بنى نضير است، زيرا پيامبر صلى الله عليه وسلم همينكه از احد برگشتند اموال مخيريق را ميان فقرا تقسيم فرمودند.

از کتاب: ترجمه الطبقات الكبرى ، محمد بن سعد كاتب واقدى (م 230)، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، انتشارات فرهنگ و انديشه، 1374ش.
 
مصدر:
دائرة المعارف شبکه اسلامی
islamwebpedia.com