قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

حکم استقبال از ماه رمضان با روزه گرفتن در اواخر ماه شعبان چیست؟

الحمدلله،

 مستحب است که اکثر روزهاي ماه شعبان را روزه بود، چنانکه ازعايشه رضی الله عنها روايت است: «ما رأيت رسول الله صلي الله عليه وسلم استکمل صيام شهر قط إلا شهر رمضان، و ما رأيته في شهر أکثر منه صياما في شعبان». متفق عليه

یعنی: «پيامبر صلي الله عليه وسلم را نديدم که ماهي را کامل روزه بگيرد، مگر ماه رمضان و او را نديدم که در هيچ يک از ماهها به اندازه ماه شعبان روزه بگيرد». 

اما با این وجود باید بدانیم که پیامبر صلی الله علیه وسلم در چند حدیث ما را از روزه گرفتن روزهای پایانی ماه شعبان (یوم الشک، یا یکی دو روز آخر و یا نصف آخر ماه شعبان) نهی کرده اند، مگر برای:

1- کسانی که به روزه گرفتن عادت دارند، مثلا کسی که عادت دارد که اکثر دوشنبه و پنج شنبه ها روزه است، او می تواند همچنان به عادت خود ادامه دهد ولو آنکه در نصف دوم ماه شعبان هم باشد.

2- برای کسی که نصف اول و دوم ماه شعبان را به هم وصل کند، مثلا او نصف اول را گهگاهی روزه بوده و حال او می تواند به همین روال نصف دوم را نیز روزه باشد.

از جمله این احادیث عبارتند از:

حدیثی که شیخین (بخاری و مسلم) از ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده اند که او گفت: « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لا تَقَدَّمُوا رَمَضَانَ بِصَوْمِ يَوْمٍ وَلا يَوْمَيْنِ إِلا رَجُلٌ كَانَ يَصُومُ صَوْمًا فَلْيَصُمْهُ». بخاري (1914) و مسلم (1082).

یعنی: «هيچكس از شما نبايد يك يا دو روز قبل از رمضان، روزه بگيرد، مگر كسي كه مقيد به روزه گرفتن (بعنوان مثال، روزهاي دوشنبه و پنجشنبه)، بوده است، چنين شخصي، روزه بگيرد».

و ابوداود و ترمذی و ابن ماجه نیز از ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده اند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إِذَا انْتَصَفَ شَعْبَانُ فَلا تَصُومُوا‏». أبو داود (3237) و ترمذي (738) وابن ماجه (1651) ‏و صححه ألباني در صحيح ترمذي (590).‏

یعنی: هرگاه ماه شعبان به نصف رسید، (دیگر) روزه نگیرید.

و باز ترمذی و نسائی از عمار بن یاسر رضی الله عنه روایت کرده اند که گفت: « مَنْ صَامَ الْيَوْمَ الَّذِي يَشُكُّ فِيهِ النَّاسُ فَقَدْ عَصَى أَبَا الْقَاسِمِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ». ترمذي (686) و نسائي (2188)‏.

یعنی: هرکس روزی را که مردم در (رمضان بودن آن) شک دارند روزه بگیرد، براستی که از ابا القاسم صلی الله علیه وسلم سرپیچی کرده است.

و یوم الشک روز سی ام شعبان است البته هرگاه که به سبب پوشیده بودن آسمان هلال ماه رمضان مشاهده نشود که در اینصورت ماه شعبان را سی روز کامل حساب می کنند.

و بر این اساس حکم روزه گرفتن نیمه دوم ماه شعبان بر دو قسم است:

اول: روزه گرفتن از روز شانزدهم تا بیست ونهم ماه شعبان مکروه است، مگر برای کسی که آنروزها موافق عادتش باشند.

دوم: روزه ی روز یوم الشک یا یک یا دو روز قبل از رمضان، حرام است مگر برای کسی که آنروزها موافق عادتش باشد.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com